Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza

Ewa Szczepan

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7241-761-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

279

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Szczepan, Ewa. Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza. Red. . Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2011, 279 s. ISBN 978-83-7241-761-9

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Szczepan, E.

T1 Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

PP Szczecin

YR 2011

SN 978-83-7241-761-9

Bibliografia BibTex:

@Book{ 110143, author = "Szczepan, Ewa", editor = "", title = "Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", year = "2011", address = "Szczecin", isbn = "978-83-7241-761-9" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Szczepan, Ewa

ED -

TI - Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

CY - Szczecin

PY - 2011

SN - 978-83-7241-761-9

ER -

Netografia (standard APA):

Szczepan, Ewa. Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza [baza danych online] Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2011 [dostęp: 04 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/pogrobowiec-oswiecenia-czy-nowator-dziewietnastowieczna-tworczosc-ewa-szczepan-110143.

oświecenie, Julian Ursyn Niemcewicz

Rozprawa dr Ewy Szczepan podejmuje niewyjaśniony dotąd należycie dylemat twórczości dramatycznej Niemcewicza, aktywnego uczestnika dwóch epok literackich: oświecenia i romantyzmu, odpowiada na pytanie, do jakiego stopnia w XIX wieku był on epigone...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7241-761-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

279

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa 9
Część pierwsza. Komedie 13
„Egoizm najsroższym społeczeństwa jadem”. Samolub, komedia niekomiczna15
Obrazy „złego miasta”24
„Skłonność moja wzniecona przez chwalebne czyny”. Sentymentalny model życia rodzinnego31
Leon Borowski o Samolubie41
„Ten sobie ubliża, co ma za co, a nie chce jechać do Paryża”. Pan Nowina – o skutkach „zdrożnego wychowania” panien45
Modne życie pod schodami, naśladowanie Garricka55
Nasze Verkehry – jeden dzień z życia elit towarzyskich stolicy58
„Nie masz kraju, gdzie by Purchawek nie było”. Próżny, sceniczny portret snoba60
Laudes hrabiego Purchawki i Śmierć Popiela wtórego, niemcewiczowskie gry z klasycystyczną konwencją literacką65
„Ach, jak będzie zdatnym dziecię, co w ósmym roku już jest szpiegiem płatnym”. Podejrzliwy71
Podejrzliwy a tradycja farsy80
Oddźwięki procesu filomatów86
Płaski, melodramatyczny „czarny charakter”98
Dyliżans107
„Ty, co wierzysz w Zyzowa więcej niźli w Boga” – „pokolenie ojców” w latach przedlistopadowych. Dwa stołki109
„Teatrum wystawia refektarz karmelitów”. Dwa stołki wobec trzeciej części Dziadów117
„Możnaż, by takiej bestii, takiej pijanicy, oddać nad nami władzę bez żadnej granicy?” Senator Nowosilcow, postać komiczna czy postać demoniczna?128
Niemcewicz a Fredro142
Część druga. Tragedia, drama czy melodramat?149
Władysław pod Warną wczesną aprobatą makiawelizmu?154
Ethos rycerski a powinność władcy164
„Śmierć jednym schronieniem w moich umartwieniach!” Wątki szekspirowskie169
Renesans mitologii antemurale173
„Widok niesłychany czyli sen”. Świat duchów Osjana we Władysławie pod Warną176
„Ten pełni zbrodnię, komu zbrodnia pożyteczna”. Huniady, uczeń Machiavellego179
Tragedia Niemcewicza w repertuarze Teatru Narodowego185
Suflerois, czyli Wojna piór uczonych. Spór o Władysława pod Warną187
Zbigniew, tragedia z chórami. Drama czy melodramat?198
„Złota nędza” panowania. Wątki dramy mieszczańskiej i melodramatu202
Od przestrzeni arkadyjskiej do „sztafażu księżycowego”207
„Sprawa ojczyzny zmogła nawet głos natury”. Obrona Głogowa210
„Gardzi złotem polska cnota”. Rzecz o charakterze narodowym216
„Jakaż w tej srogiej twarzy posępność zuchwała! Jakiż straszliwy ogień w błędnych oczach pała!” Chmielnicki „człowiekiem zemsty”227
„Pyszne wprzód grody nasze zniszczyły płomienie”. Ukraina jako ziemia zgliszcz i mogił, przestrzeń zdławionej wolności234
„Nowe” wzory. Makbet, Hamlet, Osjan239
Chóry Chmielnickiego243
Stylistyczny kształt tragedii o Chmielnickim246
„Nie powstają na trony tylko buntownicy, my nie jesteśmy nimi...” Dylemat wierności w Kiejstucie249
Próba podsumowania266
Bibliografia271
Summary277

Częśćpierwsza–Komedie

poręcznądlakażdejaktualności”

5.Tazmodyfikowanaformułagatunkuod-

cisnęłasięznamiennympiętnemnadziałalnościdramatopisarskiejgrupypisa-

rzyminorumgentium6,efektemubocznymtegoprocesuwydajesięniezwykła

popularnośćichpłodówwówczesnejepoce,bogateiinteresującedziejesce-

nicznetychsztuk,anadewszystkozapoczątkowanieprocesurozkładuosiemna-

stowiecznychregułdramaturgicznychikrystalizacjinowychformartystycz-

nych,częstomieszanych,niejednorodnych.Wkontekściewielostylowości

iwielo-nurtowościdramaturgiilat1795–1830twórczośćkomediowaJuliana

UrsynaNiemcewiczaokazujesięwnajwyższymstopniureprezentatywna

dlategookresu,acowięcej,stanowiprzykładówczesnejinterferencjiprogra-

mówiformteatralno-dramatycznych,odbijaróżnorodność,heterogeniczny

charakterówczesnychtendencjiestetycznoliterackich,oddziaływanierodzimej

tradycjiiwpływyobce.Odcisnęłaswojepiętnonacharakterzeuprawianego,

żywegoteatru,bezwątpieniazasługujenauwagę,jeśliniezewzględunajakieś

pojedyncze

bardziej

wybitne

dzieło,tozewzględunaistotnyudział

wkształtowaniuprocesurozwojowegokomediipolskiejwpierwszymtrzydzie-

stoleciudziewiętnastegowieku.

„Egoizmnajsroższymspo[eczeństwajadem”.„Samolub”,komedia

niekomiczna

PrzedstawieniepremieroweSamolubaodbyłosięwWarszawie22grudnia

1811roku.Zestawienietwórców,którychsztukigranowtymsezonie,okazuje

sięciekawedlazrozumienia,jakiemiejscewrepertuarzekomediowymzajmuje

Samolub.Nadeskachscenywarszawskiejwystawionoogółempięćdziesiąt

Ibidem,s.378.

Częśćnazwiskdziśniemalcałkowiciezapomnianych,aniegdyśzasłużonychtwórców

komediiprzedfredrowskiejprzytaczaM.SzyjkowskiwrozprawieDziejekomediipolskiej

wzarysie.Oilościowejskalitejspuściznyświadcząistniejąceopracowaniabibliograficzne

ispisyrepertuarowe,naowejliścieznaleźlibysięmiędzyinnymiJakubAdamczewski,JanAśni-

kowski,FranciszekKsaweryBłotnicki,FeliksBoznański,StanisławBratkowski,GrzegorzBro-

niszewski,IgnacyJaxaBykowski,JanBorejkoChodźko,HerkulesChyliński,KsaweryGodeb-

ski,WalentyGurski,StanisławJaszowski,DominikJakubowicz,StanisławKaczkowski,Adam

Kłodziński,JanKowacz,JózefKorwinKrasiński,StanisławKublicki,BonawenturaKudlicz,

WincentyMarewicz,WładysławMiniewski,WojciechPękalski,DyzmaBończaTomaszewski

ikilkupomniejszychkomediopisarzy.

Brak wyników

Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra