Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przyszłośćprawakarnegozwiązanajestnieodzowniezpostępującąwza-
jemnąpenetracjątychtrzechmetodrozstrzyganiaprocesu.Należyprognozować
iżyczyćsobierozwojumetodkompensacyjnychikonsensualnych,aograniczenia
stosowaniametodklasycznych(wichoptymalnejformiekontradyktoryjnej).Ich
wykorzystaniemusibyćjednakzawszeadekwatnedoprzedmiotuprocesu,tj.kon-
fliktu,którymazostaćrozstrzygnięty.
9
Modelpolskiegoprocesukarnego
Proceskarnymawkażdymkrajucharakterunikalny.Stanowisumęrozwiązańpro-
cesowych,ustrojowych,organizacyjnych,tradycjiikulturyprawnejorazprzy-
jętejpraktyki.Jednocześnieistniejąwkażdymznichpewnecharakterystyczne
cechyzbliżającegodopodobnychrozwiązańwinnychpaństwachalboodnichje
odróżniające.Tecechyidentyfikująceokreślamyjakomodelprocesu-kluczowe
icharakterystycznecechyodnoszącesięzazwyczajdosposobuwykonywania
funkcjiprocesowych.Wklasycznym(historycznym)ujęciuwyróżniasięwięc:
a)modelinkwizycyjny-gdywjednymrękuskupionesąrolaorzekaniairola
oskarżania,aniekiedytakżeobrony(takimprocesembyłśredniowieczny
proceskarnymiejski,awspółcześnieproceskanoniczny);
b)
modelkontradyktoryjny-gdyprocestoczysięjakowalkaprocesowaoskar-
żeniaiobronyprzedbezstronnymsądem,którynieuczestniczyaktywnie
wtejwalce(takimprocesemjestprocesangielski);
c)modelmieszany-gdynaróżnychetapachprocesuobowiązująodmienne
reguły:procesuinkwizycyjnegowpostępowaniuprzygotowawczymikon-
tradyktoryjnegonarozprawie(procesniemiecki,francuski).
Polskiproceszwykłosięzaliczaćdotrzeciejgrupy,awięcprocesuomieszanym
modelu.Wpostępowaniuprzygotowawczymmamyprzejawyinkwizycyjno-
ści-prokuratorjestorganemprowadzącym(albonadzorującym)postępowanie
ijednocześnierozstrzygającymojegowynikach.Wpostępowaniusądowymfor-
malnieistniejerozdziałfunkcjiprocesowychmiędzyoskarżycielapublicznego,
oskarżonegoisąd,jednaktrudnomówićokontradyktoryjnościtegopostępowa-
nia,zewzględunaciążącenasądzieobowiązkisamodzielnegoposzukiwania
dowodówwinyiniewinnościoskarżonego.Bliżejnamzatemwrzeczywistości
domodeluinkwizycyjnego.
Modelwspółczesnegoprocesukarnegoniewyczerpujesięjednaknawskaza-
niutylkopodziałufunkcjiprocesowych,istotnesątakżecelpostępowaniaoraz
przyjętametodadochodzeniadorozstrzygnięcia.Zatemopisującmodelpolskiego
procesukarnego,powinniśmywskazaćconajmniejnastępującetrzyelementy:
a)celprocesu-rozstrzygnięciekonfliktuwywołanegoprzestępstwem,reali-
zacjazasadyprawdy;
56
Rozdziałi—POdStAWOWEPOjęCiA
