Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ioskarżonymopopełnieniezbrodniwojennychtoczyłysięprzedNajwyższymTry-
bunałemWojskowym,powołanymdekretemRadyMinistrówz21.01.1946r.Szcze-
gólneograniczenieprawadoobronyoznaczałowprowadzenieKomisjiSpecjalnej
doWalkizNadużyciamiiSzkodnictwemGospodarczymnamocydekretuRady
Ministrówz16.11.1945r.12,wyłączającejzupełniepodstawowązasadęsądowego
wymiarusprawiedliwościwsprawachkarnych.
Kolejnymaktemprawnymregulującymm.in.zasadypostępowaniakarnegobył
dekretz13.06.1946r.oprzestępstwachszczególnieniebezpiecznychwokresie
odbudowyPaństwa13(tzw.małykodekskarny).Namocytegodekretupostępo-
wanieprzygotowawczeprowadziłyorganybezpieczeństwapublicznegopodnad-
zoremprokuratora(wojskowegoalbopowszechnego),posiadającegouprawnienia
prokuratoraisędziegośledczego.Wyłącznieprokuratorodpowiedzialnybyłza
stosowanieiprzedłużanietymczasowegoaresztowania.
W1949r.wprowadzonoobszernązmianęprzepisówpostępowaniakarnego14.
Śledztwoobokprokuratoraprowadzićmogłytakżeorganybezpieczeństwapublicznego.
Zlikwidowanoapelację,wprowadzającwjejmiejscewzorowanąnasystemiesowie-
ckimrewizję,zaśzamiastkasacjiwprowadzonorewizjęnadzwyczajną.Wokresietym,
pomimoformalnychzapisów,realizacjagwarancjiprocesowychbyłaczęstofikcją,zaś
praktykąbyłoinstrumentalnepodejściedoprzepisówjakonarzędziawalkiklasowej.
Wwyrokuz21.06.1949r.SądNajwyższyuznał,żeDobronaoskarżonegoniejestdowo-
demprzeciwnymisądniemusiszczegółowouzasadniać,dlaczegojejniedałwiary”.
Po1953r.następowałopowolneprzywracanieniektórychgwarancjiproceso-
wych.Zawierałajem.in.noweladoKodeksupostępowaniakarnegowprowadzona
dekretemz21.12.1955r.15,m.in.wzakresiepostanowieniaoprzedstawieniuza-
rzutów,zamknięciuśledztwa,przywracającapodziałpostępowaniaprzygotowaw
-
czegonaśledztwoidochodzenie.MilicjaObywatelskapozbawionazostałafunkcji
oskarżycielapublicznegowsądzie.
1704
Kodekspostępowaniakarnegoz1969r.
W1969r.doszłodouchwalenianowegoKodeksupostępowaniakarnego.Sfor-
mułowanownimwyraźnieniektórenaczelnezasadyprocesowe:trafnejrepresji
karnej,prawdymaterialnej,domniemanianiewinności,indubioproreo,swobodnej
sędziowskiejocenydowodów,legalizmu,zasadęskargowości,prawadoobrony.Roz-
szerzonozakresprawoskarżonego,wtymkorzystaniazpomocyobrońcy.Wprowa-
dzonosądowąkontrolęprokuratorskiegostosowaniatymczasowegoaresztowania.
12.Dz.U.Nr53,poz.302.
13.Dz.U.Nr30,poz.192.
14.Dz.U.Nr32,poz.238.
15.Dz.U.Nr46,poz.309.
PAWEłWilińSki
73
