Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Kanonaksjologicznyjakonarzędzietożsamości
grupowej
10
Tożsamośćgrupowawymagaznakówidentyfikacyjnych,rozpoznaw-
czych,wyróżniających.Sąnimiznakisymboliczne,wdużymstopniuumowne,
jakgodło,flaga,hymn,logo,jednakrzeczywistatożsamośćwspólnotytkwi
wwyznawanychprzezniąwartościachiprogramach.Chcęargumentować
narzecztezy,żeotożsamościwspólnotowej—narodowejikażdejinnej—
decydująwartości,któretawspólnotadeklarujeipraktykuje,któresądlaniej
Dkanoniczne”.Towartościsprawiają,żejednostkauznajesiebiezaczłonkatej,
anieinnejwspólnoty.Poczuwamysiędotakichwspólnot,którychsystem
wartościjestdlanasatrakcyjny.
20
Owartościachwtymmomenciewystarczypowiedziećkrótko,że
mogąnimibyćrzeczylubidee,którymprzypisujesięszczególnąwagę
idążydoichosiągnięcia(zrealizowania),bozaspokajająonepewneważne
potrzeby.Wtymsensiewartościsąfunkcjąpotrzeb,przyczympotrzeby
rodząceDgłódwartości”dotyczązarównopotrzebDciała”,jakDducha”
1
.
Wartościsąjądremkultury.Bywająprzezteoretykówporządkowanewedług
stopniaważności,układanewhierarchie,zktórychnajszerzejwPolsceznana
jestkoncepcjaMaksaSchelera;nawiązywalidoniejirozwijalijąpolscy
autorzy(KarolWojtyła,JadwigaPuzynina,TomaszKrzeszowski).Nadrabinie
wartościSchelernajniżejpostawiłwartościutylitarne(użyteczne/nieużyteczne),
wyżejhedonistyczne(przyjemne/nieprzyjemne)iwitalne(związanezżyciem
iśmiercią,np.siła,zdrowie,sytość,wiek),najwyżejduchowe(poznawcze,
prawne,estetyczne)iabsolutne,religijne(świętość).Aksjologiapotoczna
ustalahierarchieinaczej.Wbrewidealistom,empiryścigotowisąnajwyżej
nadrabiniewartościstawiaćniewartościabsolutne,leczwitalne:życie,
zdrowie,pomyślność.Żyjącwwolnymkraju,jakimjestPolskaporoku1989,
wświeciepluralistycznymizmediatyzowanym,jednostkakorzystazprawa
wyboru(kontrastoweopcjeaksjologicznePolakównaprzełomiewieków
1
DWartościamisąrzeczylubzjawiskazewzględunaswązdolnośćzaspokajaniaokreślonych
potrzebdanegosystemu”(Siciński2005:21).
