Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PSYCHOPATOLOGiA
Depersonalizacjaoznaczazmianępostrzeganiaidoświadczaniawłasnejosoby,polega-
jącąnapoczuciuoddzieleniaodwłasnejosoby,stawaniusięniejakozewnętrznymobser-
watoremswojegoumysłulubciała.Osobydoświadczającedepersonalizacjirelacjonują
poczucienierealności(Ujakweśnie”)bądźobcościsiebielubczęściswojegociała.
Derealizacjatozkoleizmienionapercepcjaotaczającejrzeczywistości,którawydajesię
nierealna,dziwnaiobca(Uświatstałsięnierealny”,Ujaknaflmie”,osobywokółUme-
chaniczne”).
3.3.5.zaBUrzeniarozPoznawania(agnozJe)
Innymrodzajemzaburzeńagnozje,defniowanejakozaburzeniarozpoznawania,
któreniemogąbyćwyjaśnionepodstawowymidefcytamisensorycznymi(pacjent
odbierabodźcesensoryczne,tzn.mazachowanązdolnośćwidzenia,słyszenia,czu-
cia),upośledzeniemumysłowym,zaburzeniaminazywanialubnieznajomościąobiektu.
Agnozjemodalniespecyfczne,tzn.związanezokreślonymrodzajemzmysłu,np.
widzeniem,słyszeniem,dotykiem.Naprzykładpacjentzagnozjąwzrokowąniemoże
rozpoznaćoglądanegoprzedmiotumimozachowanychzdolnościjęzykowych,pamięci
iogólnychzdolnościjęzykowych.Rozpoznagojednakbezbłędnie,jeślizaprezentowany
zostanieonwinnejmodalności,np.podanydoręki.Pacjencimogąteżmiećtrudności
zrozpoznawaniemtwarzy(prozopagnozja),podczasgdyrozpoznająosobępogłosie
lubsposobieporuszaniasię.
3.4.Uwaga
Istotnąfunkcjąwspółdecydującąomożliwościachpoznawczychczłowiekajestfunk-
cjauwagi.Polegaonanazdolnościkierowaniaiutrzymywaniaprocesupoznawczego
naokreślonymbodźculubdziałaniu.Uwagazapewniaselekcjębodźcówiinformacji
zestrumieniainformacyjnegopłynącegozotaczającejrzeczywistości(wybórtego,co
istotne).Uwagamimowolnapojawiasięwsposóbspontaniczny,niezamierzonyjako
wynikokreślonychcechbodźca(znacznegonatężeniahałasu).Uwagadowolnapolega
naaktywnymskierowaniufunkcjipoznawczychnaokreślonebodźce(np.nanarysowa-
nyschemat,któregochcemysięnauczyć).Uwagęcharakteryzujekilkapodstawowych,
niżejwymienionychcech.
Koncentracja(skupienie)uwagijesttozdolnośćdozogniskowaniauwaginadanym
bodźculubdziałaniu(np.oglądaniuflmu).
Zakres(pojemność)uwagioznaczaliczbębodźcówrejestrowanychwczasieekspozy-
cji,np.liczbęelementówdostrzeganychpodczasoglądaniadanegoobrazu.
44