Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3
WaldemarSzelenberger
FIZJOLOGICZNEPODSTAWY
CZYNNOŚCIPSYCHICZNYCH
Życiejestnieustannymutrzymywaniemrównowagi.Abyzachowaćwłasnąinte-
gralnośćizapewnićgenomprzetrwanie,trzebareagowaćnainformacjenapływa-
jącezotoczenia.Dlategopodstawowącechątkankinerwowejjestpobudliwość,
awszystkichżywychstworzeń-adaptacja.Tejwłaśnieadaptacjisłużyelemen-
tarnaczynnośćośrodkowegoukładunerwowego-zbieranieiprzetwarzanieda-
nych.Funkcjonowaniemózgumożebyćbadanenaróżnychpoziomach:moleku-
larnym,komórkowym,populacjineuronów.Zorganizowanedziałanieprzystoso-
wawczecałegoorganizmunazywamyzachowaniem.
Elementarnepotrzebybiologicznesąrealizowanezapomocąokreślonych
strukturmózgowychiwyzwoleniaaktywnościukierunkowanejnazaspokojenie
owychpotrzeb.Mechanizmytenazywanesąpopędami.Popędymogąbyćape-
tytywne,czylitakie,któresąmotoremdążeniadobodźcówpozytywnych,iawer-
syjne,czylitakie,któresłużąunikaniuczynnikówszkodliwych.Redukcjapo-
pędujestodbieranajakowzmocnieniepozytywne,czylinagroda,abólirozcza-
rowanie-jakowzmocnienienegatywne,czylikara.Strukturypodtrzymująceme-
chanizmydążeniaiunikanianosząnazwęukładunagrodyikary.Każdeza-
chowaniejestdążeniemdoredukcjipopędów.Nawetzachowaniaodległeod
podstawowychbiologicznychmechanizmówochronnych,takiejakfobiaprzed
publicznymwygłaszaniemprzemówień,wywodząsięzpopędusamozacho-
wawczego.
Pobudzanieizaspokajaniepopędówwiążesięzokreślonymstosunkiemdo
zjawisk,czyliemocjami.Subiektywnymprzejawomemocjitowarzyszylokomo-
cja(ododruchuorientacyjnegopowyładowanieruchowe)orazwzbudzeniewe-
getatywne-wyrazgotowościdodziałania.Czasememocjemogąwtórnieodgry-
waćrolępopędu,należąwięcdomechanizmówzapewniającychprzetrwanie.Lęk
czyniczujnym,gniewumożliwiausuwanieprzeszkód.
Zachowanieujawniającesięwtokużyciaosobnikabywaodziedziczone
iniepodlegamodyfikacjom.Takisztywnyprogrammożewystarczyćnicieniom,
któreżyjąwubogimistałymśrodowisku.Bardziejzłożoneorganizmynabywają
umiejętnośćdokonywaniawłaściwegowyborunadrodzeuczeniasię.
