Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Etiologiaipatogenezazaburzeńpsychicznych
53
ZMIANYCZYNNOŚCIMÓZGUWNASTĘPSTWIE
RÓŻNYCHCZYNNIKÓWETIOLOGICZNYCH
AZABURZENIAPSYCHICZNE
Wpojawieniusięzaburzeńpsychicznychistotnąrolęmogąodgrywaćzmiany
wczynnościmózguwystępującewnastępstwieróżnorodnychczynnikówetiolo-
gicznych.Dotychczynnikównależąróżnorodnestanypatologicznesamegomó-
zgu(nazywaneniekiedyczynnikamiorganicznymi),innechorobysomatyczne,
jakrównieżzmianyspowodowanedziałaniemsubstancjichemicznych-środków
psychoaktywnych,stosowanychlekówczysubstancjitoksycznych.Ocharakterze
zaburzeńpsychicznychdecydowaćmożezarównolokalizacjapowstałychzmian
wobrębieośrodkowegoukładunerwowego,jakteżdynamikaichprzebiegu.
Reakcjąmózgunanagłezadziałanieczynnikapatogennegooznacznymnasi-
leniujestzespółjakościowychzaburzeńświadomości.Możeonwystąpićwprze-
bieguchoróbmózgu,takichjaknp.padaczka,urazmózguczyneuroinfekcja.
Najczęstszeprzyczynynpozamózgowe»takiegozespołutoostrezaburzeniaen-
dokrynne,ostraniewydolnośćkrążenialubniedotlenienie,ostreinfekcje,zabu-
rzeniaelektrolitoweczystanypooperacyjne,jakrównieżnastępstwadziałania
substancjipsychoaktywnych(np.odstawieniealkoholu),leków(np.środkówan-
tycholinergicznych)czyinnychtoksyn(np.tlenkuwęgla).
Dopowstaniazespołuotępiennegodochodzinaskutekuszkodzeniamózgu
wwynikudługotrwałegodziałaniaczynnikówpatogennych.Najczęstsząprzy-
czynątakiegozespołujestchorobaAlzheimera,wdalszejkolejnościzmianyna-
czyniowemózgu,przewlekłezatrucia(np.alkoholem),guzymózgu,stanypo
urazachmózgu,chorobyneurodegeneracyjne,przewleklezakażeniao.u.n.(np.
wirusemHIV),niedoboryodżywcze,zaburzeniametaboliczneczyprzewlekłe
chorobyukładuodpornościowego.
Występowaniezespołówpsychopatologicznychoobjawachpodobnychdo
występującychwschizofreniiczychorobachafektywnychmożemiećmiejsce
wprzypadkuumiejscowieniaprocesuchorobowegolubdziałaniuczynnikapato-
gennegowobrębiepłataczołowego,płataskroniowegoorazstrukturukładulim-
bicznego.Zespołytemogąwystępowaćrównieżwwynikuzmianczynnościneu-
roprzekaźników,podobnychdozmianwystępującychwtychchorobachpsy-
chicznych,podwpływemróżnychczynnikówpatogennych.
Zespołypsychotyczne(omamowelub/iurojeniowe)mogąpowstawać
wprzebieguchoróbmózgu,szczególniepadaczcepłataskroniowego,wguzach,
urazach,zmianachnaczyniowych,wniektórychchorobachsomatycznych
(AIDS,porfiria,toczeń)orazpodwpływemsubstancjipsychoaktywnych,takich
jaknp.amfetaminaczyśrodkihalucynogenne.
Przyczynązespołówafektywnychosymptomatologiidwubiegunowejby-
wająchorobyneurologiczne(padaczka,chorobaHuntingtona,stwardnienieroz-
siane,infekcjemózgowe)iendokrynologiczne(chorobaCushinga,chorobytar-
czycy).Zwystępowaniemdepresjizwiązanajestdużagrupachoróbzarów-
nomózgu(chorobaAlzheimera,chorobaParkinsona,chorobynaczyniowe),jak