Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wsferzezachowańpojedynczychosóbwichkomunikacyjnychkontaktachzinnymi
wzasadzieniewidaćistotnychzmianwrelacji:mówienie–milczenie.Nadaljakdawniej
korzystasięzobuformwyrażaniamyśli,emocji,intencji.Podobnierzeczsięmaz
najbardziejwyrazistymizachowaniamigrupowymiwokreślonychsytuacjach,warunkach
iokolicznościach.
Natomiastzmianysąwidocznewogólnymcharakterzefunkcjonowaniakomunikacji
wprzestrzenispołecznej.Tutajnastępująwyraźnezakłóceniarelacji:mówienie
–milczenie(tymrazemznacząceinieznaczące)jakozintegrowanychstronkomunikacji.
Wodwrociejestbowiemprzekazsłownyimówienie–zastępowanewizualnymikodami
niewerbalnymi,niekiedyzniewielkimudziałemśrodkówwerbalnych.Tymsamym
wszelkiemilczeniezyskujewiększepoleegzystencji,aleniejesttomilczenieznaczące
(takiewystępujewbardzoograniczonymrozmiarze),którewyrażamyśli,treści,sensy,
intencje,atymsamymdajesięprzełożyćnaodpowiednieteksty.Przeciwnie,
dominującytutajrodzajmilczeniajestsynonimemniemówienia,ciszy,zeradźwięku,
zerawyrażaniaznaczeń.Znaczeniasąprzenoszonenawizualneelementyprzestrzeni.
Azatemwtymukładziemilczenieimówieniemająinnystatusiniewspółegzystują
wtakisposób,jakwklasycznej,omówionejwcześniejrelacji.
3.Myśli–słowa–emocje–intencje–działania
Wniemalkażdymtekściedotyczącymmówienia,milczeniaiciszy–wypowiedzianym,
napisanymczyopublikowanym,oryginalnymczycytowanymzaautoremznanymlub
anonimowym–odkrywamyodnoszenietychskładnikówkomunikacji,azarazem
przestrzenispołecznej,dorozmaitychsfermyśli,odczućidziałańczłowieka.Jednemają
charakteregzystencjalny,azatemzazwyczajwymiaruniwersalny,inneodzwierciedlają
lokalnesytuacjekonkretnejczasoprzestrzeni.Możemyjeznaleźćprzedewszystkim
ufilozofów,psychologów,socjologów,artystów,pisarzy,polityków,atakżeukażdego
człowiekamającegopotrzebęiumiejętnośćwerbalizowaniaswoichprzemyśleńnaten
temat.
Otogarśćprzykładów,któreukazująróżneaspektywidzeniarelacji:milczenie
–mówienie,atakżefaktjejzakorzenieniawświadomościspołecznej:
„Nadniesłowajestmilczenie”(JanTwardowski,poeta)[21].
„Bogdysięmilczy,milczy,milczy/Toapetytrośniewilczy/Napoezję/Cobyćmoże
drzemiewnas”(JonaszKofta,
Songociszy
).
„Ciszamiędzysłowamibywatakważnajaksłowa.Nadajeimsiłęisens.Aletakże
słowaoddziałująnaciszę–nadająjejbarwęigłębię”(RyszardKapuściński,
Lapidarium
)[22].
„Nigdywięcejmniejużniekarzmartwąciszą”(piosenkadosłówAndrzeja
Tylczyńskiego).
„Najpiękniejszydialognaekranietotaki,gdysięwidziiwie,czegoartyściniemówią”
(JerzyStuhr–refleksjawTVPpoFestiwaluFilmówFabularnychwGdyni1997r.).
„Ciszauszlachetnia”(AndrzejStrumiłło).
„Niekiedylepiejprowadzićrozmowęzcisząaniżelizczłowiekiem”(zasłyszane).
„Językmilczeniatobardzotrudnyjęzyk”(zasłyszane).
„Zmówiłemzanimpacierz–potężnymmilczeniem”(CyprianKamilNorwid,
Sieroty
,1840).
Jakwidaćzprzytoczonychtekstów,wużyciupotocznym
milczenie
bywautożsamiane
z
ciszą
,jednakjesttozwiązanebardziejzplanemnazywanianiżzplanemtreści
ikonotacji.
Indywidualniewyrażaneprzemyślenianatematmowy,milczenia,ciszyiichrelacji
