Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Politykamiędzynarodami
49
Działamnaprawdęnajlepiej,jakumiem,najlepiej,jakmogę,izamierzamtakczynićdo
końca.Jeślikoniecbędziedlamniełaskawy,to,comówiąprzeciwkomnie,niebędzie
miałoznaczenia.Jeśliskończęźle,dziesięciuaniołówprzyrzekających,żemiałemrację,
niezrobiżadnejróżnicy.
5.Realizmpolitycznyodmawiautożsamianiamoralnychaspiracjikonkretnego
naroduzuniwersalnymiprawami,którerządząwszechświatem.Czynirozróżnienie
międzyprawdąiopinią,podobniejakmiędzyprawdąibałwochwalstwem.Wszystkie
narodysąwystawianenapokusę–aniewieleumiałodługosięjejopierać–by
używaćmoralnychcelówwszechświatajakoprzykrywkidlaswoichpartykularnych
aspiracjiidziałań.Wiedzieć,żenarodysąpoddaneprawumoralnemu,tojedno,
aletwierdzić,żeposiadasiępewność,cojestdobre,acozłewstosunkachmiędzy
narodami,tozupełnieinnakwestia.Istniejeniezmierzonaprzepaśćmiędzywiarą
wto,żewszystkienarodypodlegająboskiemuosądowi,nieprzeniknionemudla
ludzkiegoumysłu,abluźnierczymprzekonaniem,żeBógjestzawszepoczyjejś
stronieiżetego,czegomychcemy,chceteżBóg.
Niesposóbmoralnieobronićlekkomyślnegozrównywaniapartykularnego
nacjonalizmuzwyrokamiOpatrzności,gdyżjesttotensamgrzechdumy,przed
którymgreccydramatopisarzeibiblijniprorocyostrzegalirządzącychirządzonych.
Tozrównanieprzynosirównieżzgubneskutkipolityczne,ponieważmożeprowa-
dzićdowypaczeń,wwynikuktórychwwojowniczymszaleniszczonesąnarody
icywilizacje–wimięmoralnychzasad,ideałówczysamegoBoga.
Zdrugiejstrony,towłaśniekoncepcjainteresuzdefiniowanegowkatego-
riipotęgichroninasodmoralnejprzesadyipolitycznejgłupoty.Jeśliuznajemy
wszystkiepaństwa,łącznieznaszymwłasnym,zajednostkipolitycznerealizujące
własneinteresyzdefiniowanewkategoriachpotęgi,jesteśmywstanieoddaćim
sprawiedliwość.Cowięcej,jesteśmywstanieoddaćimtęsprawiedliwośćwdwo-
jakimsensie.Możemyoceniaćinnepaństwa,takjakoceniamywłasnepaństwo,
anastępniemożemyrealizowaćpolitykę,którarespektujeinteresyinnychpaństw,
służączarazemochronieirealizacjinaszychwłasnychinteresów.Umiarkowanie
wpolitycemusiodzwierciedlaćumiarkowaniewosądachmoralnych.
6.Zatemróżnicamiędzyrealizmempolitycznymainnymiszkołamimyślenia
jestrównierzeczywista,cogłęboka.Bezwzględunato,jakbardzoźleteoriareali-
zmupolitycznegomogłabyćrozumianaiinterpretowana,niedasięzaprzeczyć
odrębnościjejmoralnegoiintelektualnegostanowiskawkwestiachpolitycznych.
Intelektualnie,realistapolitycznypodtrzymujeautonomięsferypolitycznej,
podobniejakekonomista,prawnikimoralistapodtrzymująautonomięswoichsfer.
Rozumujeonwkategoriachinteresuzdefiniowanegojakopotęga,takjakeko-
nomistamyśliwkategoriachinteresuekonomicznego,prawnik–wkategoriach
