Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
MałgorzataSiekańska▪Talentsportowy.Psychologiczneiśrodowiskowe...
Narysunku1przedstawionoilustracjęmodelu,opracowanąnapodstawieTrój-
pierścienowegoModeluZdolnościJosephaS.Renzulliego(1986,2005)orazschema-
tuwykorzystanegowbadaniachnowozelandzkich(Ellis,Riley,Gordon2003).
Przedstawionekoncepcjepokazująróżnorodnośćpodejśćdoproblematykizdol-
nościsportowych.Patrzączperspektywyczasu,możnadostrzecwkolejnychdeka-
dachpewnetrendy,jeślichodziokierunkirozwojukoncepcjiorazichilustracjewpo-
stacimodeli.
Popierwsze,widocznajestprzewagaujęćakcentującychaspektyrozwojowe
wporównaniudotych,któreskupiająsięgłównienaidentyfikacji,przyczympodkre-
ślasię,żeścieżkirozwojumogąbyćbardzozindywidualizowane(Phillipsiin.2010b).
Podrugie,możnazauważyć,żeuzdolnieniasportoweujmowanesąnietylko
wdłuższejperspektywieczasowej,aleprzedewszystkimwieloaspektowoizuwzględ-
nieniemroliorazwpływówszerokorozumianegośrodowiska(Baker,Schorer2010).
Ponadto,wrazzezmieniającymsiękontekstem(historycznym,kulturowym,spo-
łecznym)orazwzwiązkuzkoniecznościąuwzględnianiaaktualnychwynikówbadań,
koniecznajestweryfikacjadotychczasowychkoncepcjiikonstruowanienowychmodeli.
3.2.ZróżnicowanyModelRozwojuZdolnościiTalentuDMGT2.0
imożliwościjegowykorzystaniawsporcie
ZróżnicowanyModelRozwojuZdolnościiTalentuF.Gagnémaprawietrzydzie-
stoletniąhistorię.Od1985roku–bowłaśniewtedyopublikowanazostałapierwsza
wersjawjęzykuangielskim–prezentowanebyłyjegokolejnemodyfikacje(Gagné
1993,1995,2003,2005,2008,2010).Aktualnawersja–DMGT2.0(rys.2)–została
opracowanawlatach2007-2008(Gagné2008,2010)ijestdostępnawwieluwersjach
językowych,m.in.:francuskiej,niemieckiej,hiszpańskiej,portugalskiejorazpolskiej
(Limont2010;Gagné2013).
Modeltenilustrujeprocesrozwojuiprzekształcaniasięzdolnościwdojrzałyta-
lent,potwierdzonykompetencjaminapoziomiemistrzowskim.Zarównokonstrukcja
modelu,odzwierciedlającawspółczesnetendencjewbadaniachnadwybitnymizdol-
nościami,jakteżdostępnebadaniawskazująnazasadnośćwykorzystaniagowodnie-
sieniudozdolnościsportowych(Gagné,Gulbin2010;Gulbiniin.2010).Tewłaśnie
cechyzadecydowałyowyborzeDMGT2.0jakopodstawyteoretycznejbadańprezen-
towanychwniniejszejmonografii.
Ztegowzględujegostrukturazostanieopisanawsposóbszczegółowy.Dodat-
kowoprzedstawionezostanąbadaniapokazującemożliwościzastosowaniamodelu
Gagnéwsporcie.
Pierwszakwestia,którawymagawyjaśnienia,dotyczydwóchkluczowychpojęć
używanychwmodelu–zdolnościitalentu.Jakjużwcześniejwspomniano,wśród
badaczyzajmującychsiętąproblematykąniemazgodnościwkwestiidefiniowania
