Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyelektrofizjologiikomórkowej
41
niesięprądujonowegopozaobszarwzajemnegooddziaływanianasiebie
błon(ryc.I.1.11a).
Wprzypadkubrakuelementustrukturalnegowpostacipołączeniaścisłe-
go,komunikacjaefaptycznajestczasaminazywana„efektempola”.Wystę-
pujeonamiędzyneuronamipołożonymibliskosiebieiowspólnejorientacji
przestrzennej.Rolaoddziaływańefaptycznychwukładzienerwowymssa-
kówjeststosunkowomałopoznana.Obecnośćinterakcjiefaptycznychopi-
sano,międzyinnymi,wsiatkówceimiędzypozbawionymiosłonkimielinowej
aksonamikomórekwęchowych.Oddziaływaniaocharakterzeefaptycznym
odgrywająrolęwniektórychstanachpatologicznych.Opisanywcześniej
udziałprądówpotasowychwgenezienapadówpadaczkowychjestprzykła-
demkomunikacjiefaptycznejocharakterzeefektupola(tab.I.1.5).
lWsynapsachelektrycznych,podobniejakwefapsach,przekazsy-
gnałumiędzykomórkamiodbywasiędziękiprzepływowiprądujonowego.
Różnicamiędzytymidwomasposobamikomunikacjipoleganatym,żewsy-
napsachelektrycznych,wprzeciwieństwiedoefaps,prądnieprzepływa
wprzestrzenizewnątrzkomórkowej,leczprzezwyspecjalizowanestruktury
łącząceśrodowiskawewnętrznedwóchkomórek.Takimelementemstruktu-
ralnymwyróżniającymsynapsyelektrycznesąobszarynazywanepołącze-
niamiszczelinowymi(gapjunctions).Połączeniaszczelinowesą
zbudowanezdwóchbłonkomórkowychułożonychrównolegledosiebie,
któreograniczająszczelinęsynaptycznąoszerokościokoło3,5nm.Wbło-
nachbudującychpołączenieszczelinoweznajdująsięlicznekanałyjonowe,
którełącząśrodowiskawewnętrznekomórektworzącychsynapsęelektrycz-
ną.Kanałytezbudowanesązdwóchczęści,tzw.koneksonów.Pojedynczy
koneksonjestzłożonymzsześciupodjednostek(koneksyn)białkiemin-
tegralnymbłonykomórkowejijestpołączonyzkoneksonemznajdującymsię
wbłonieprzeciwległejkomórkitworzącejsynapsęelektryczną.Rezultatem
takiegoukładukoneksonówjestciągłośćcytoplazmymiędzydwiemakomór-
kami,któraumożliwiaswobodnyprzepływprądówjonowych(patrzryc.
I.1.11b).
Synapsyelektrycznesąstosunkowomałopoznanewukładzienerwo-
wymssaków.Najlepiejzostałyopisanesynapsyelektrycznewystępujące
wsiatkówce(pręciki,komórkiamakrynowe),leczwystępująonetakżewmó-
zgu(m.in.hipokamp,jądronadskrzyżowaniowe,koramózgowa),gdzie
sązaangażowanewsynchronizacjęaktywnościgrupneuronów.Synapsy
elektrycznemogąteżbyćzwiązanezwymianąinformacjimiędzyneuronami
akomórkamiglejowymi.Przepływprądujonowegoprzezsynapsyelektrycz-
nejestzregułydwukierunkowy,aleniektóresynapsyelektrycznemająwła-
ściwościprostownicze,czyliprzewodząprądjednokierunkowo.Jednokie-
