Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyelektrofizjologiikomórkowej
65
imóżdżku.Opróczformplastycznościsynaptycznej,któretrwajągodziny
lubdni,wsynapsachobserwujesiętakżekrótkotrwałe(rzędusekundimi-
nut)zmianywreakcjinapojawiającesięwkomórcepresynaptycznejpo-
tencjałyczynnościowe.Podstawątychzmianmogąbyćtakiezjawiska,jak
wyczerpaniezasobówneuroprzekaźnika,autorecepcjaprowadzącado
autoinhibicjiwyrzutuneuroprzekaźnika,zmianywpopulacjireceptorów
postsynaptycznychlubkumulacjajonówwapniawzakończeniusynaptycz-
nym.
Istotnąrolęwmodulacjiaktywnościsynapschemicznychodgrywająko-
mórkiglejowe.Liczbakomórekglejowychwystępującychwukładzienerwo-
wymjestokołodziewięciokrotniewiększaodliczbyneuronów.Przezwiele
latutrzymywałsiępogląd,żespełniająonegłównierolępomocnicząż
ochronnąiodżywcząwstosunkudoneuronów.Intensyfkacjabadańnad
komórkamiglejowymipodkoniecXXwiekuzapoczątkowałazmianętego
poglądu.Wynikieksperymentówwskazująnabardzoistotnąrolękomórek
glejowychwwielukluczowychprocesach,którezachodząwukładzienerwo-
wym.Obecnośćkomórekglejowychjesttakżeniezbędnadlaprawidłowego
przebiegusynaptogenezy(procesupowstawaniasynaps).Astrocytysąza-
angażowanewregulacjęstężenianeuroprzekaźnikawszczeliniesynaptycz-
nej(kwasglutaminowy),atakżebiorąudziałwmatabolizmieneuroprzekaź-
nika(rozkładająkwasglutaminowydoglutaminy,którajestprzekazywana
zwrotniedoneuronuiwykorzystywanawsynteziekwasuglutaminowego).
Przezkontrolęstężeniajonówwśrodowiskuneuronówkomórkiglejowenie
tylkozapewniająstabilnośćpotencjałówspoczynkowych,leczmogąpośred-
niowpływaćnaaktywnośćsynapsorazzmianystrukturalnepowstającejako
rezultatichplastyczności(np.LPT).
Jednymzciekawszychaspektówfzjologiikomórekglejowychjestich
udziałwprzekazieinformacjiwobrębieukładunerwowego.Wbłonachko-
mórkowychastrocytówscharakteryzowanoreceptorywieluneuroprzekaźni-
ków,atakżereceptoryATP
.ReceptoryATPwystępująrównieżnabłonach
komórekSchwanna.ATPjestuwalnianedoszczelinysynaptycznejrazem
zneuroprzekaźnikiemiwywołujereakcjesąsiadującychzsynapsąastrocy-
tówwpostacinapływudoichwnętrzajonówwapnia.Zwiększeniewewnątrz-
komórkowegostężeniajonówwapniajestobserwowanewkolejnych,coraz
bardziejoddalonychodsynapsygrupachastrocytów.Poaktywacjisynapsy
falazmianwsieciastrocytówmożerozprzestrzeniaćsięnaznaczneodległo-
ści.Znaczenieprzepływuinformacjiwobrębiesiecikomórekglejowychnie
jestjasneijestintensywniebadanewwielulaboratoriach.
Synapsychemicznesąniezwykleważnymelementemprzekazuinforma-
cjiwukładzienerwowym.Ichfunkcjanieograniczasiętylkodoprzesłania
informacjimiędzydwiemakomórkami,leczobejmujetakżeanalizęiprze-
chowywanieinformacji.Podłożemtychprocesówjestkilkapodstawowych
