Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doi:10.7366/1898352922801
ZarządzaniePubliczne
Nr2(28)/2014
ISSN1898-3529
PawełBiałynicki-Birula
Społecznykontekstpoznaniaiwiedzy
Artykułdotyczykwestiiwiedzywaspekcieuwarunkowańludzkiegopoznania.Zasadniczycelstanowiokreślenie
desygnatupojęciaDwiedzyspołecznej”orazsposobówjejkategoryzacji.Przedstawionezostałykluczowezagadnienia
wiążącesięzpoznaniem,zarównonapoziomiejednostkowym,jakizbiorowym.Przedyskutowanodylematywiążące
sięznaturąludzkiegopoznaniawostatecznymrachunkurzutującymnacharakterikształtspołecznejwiedzy.Wkon-
kluzjistwierdzono,żejestonarelatywizowanadowłaściwychczłowiekowiwarunkówpoznania,akażdyrodzajwiedzy,
włączającwtonaukową,rozwijasięwstałymiunctimzeswoimśrodowiskiemspołecznym.
Słowakluczowe:epistemologia,etnometodologia,poznanie,socjologiawiedzy,wiedzaspołeczna,wiedzapotoczna.
1.Wstęp
dlarównorzędnegotraktowaniawiedzypo-
chodzącejzpozanaukowychźródełpoznania.
Wpublicznymdyskursieczęstoczynionesą
Tymczasemnagrunciespołecznymtakiepodej-
odwołaniadopojęciaDwiedzyspołecznej”jako
ścieokazujesięuzasadnionezdwóchzasadni-
terminuougruntowanymzakresieznaczenio-
czychpowodów:1)specyficznejnaturyświata
wym.Jednocześniemożnazauważyćrozdźwięk
społecznegooraz2)inherentnychrelacjimiędzy
międzyróżnymisposobamijegokonceptualiza-
nimapoznaniemnaukowym.
cji.Zaznaczająsięwtymwzględziedwazasad-
Artykułdotyczykwestiiwiedzywaspekcie
niczorozbieżnestanowiska.Pierwszeutożsamia
uwarunkowańludzkiegopoznania.Zasadniczy
wiedzęspołecznązteoriądotyczącążyciazbioro-
celstanowiokreśleniedesygnatupojęciawie-
wego,stanowiącwyraznaukowegopodejściado
dzyspołecznejorazsposobówjejkategoryzacji.
procesówspołecznych.Wiążesięonozespoglą-
Powstałzinspiracjiizarazemwreakcjinaar-
daniemnaświatspołecznyprzezpryzmatokre-
tykułprofesoraJerzegoHausnera(2012)nate-
ślonychramteoretycznychumożliwiającychze-
mattworzeniairodzajówwiedzyspołecznej,
branienajegotematusystematyzowanejwiedzy.
opublikowanegowpierwszymtomiepracDKoła
Zkoleidrugiepodejścieutożsamiajązpozanau-
Krakowskiego”.Wiedzaspołecznazostałauję-
kowymiźródłamipoznania,wtymm.in.wiedzą
tatamwąskoiwzasadzieutożsamionazza-
potoczną(praktyczną)nabywanąprzezczłowie-
awansowanąteorią(społeczną).Natomiastwni-
kawprocesiesocjalizacji,umożliwiającymiefek-
niejszymtekściepodjętopróbękompleksowej
tywnefunkcjonowaniewżyciuspołecznym.
rekonstrukcjiomawianegopojęcia.Chodziło
Zarysowanadychotomiamożebudzićkon-
oodzwierciedleniejegorzeczywistejnatury
sternacjęzuwaginafakt,żewspółcześniepo-
wrazzukazaniemrelacjiłączącychsferępotocz-
jęciewiedzypowszechniełączysięzdziałalno-
nązrefleksjąnaukową.
ściąstrictenaukową,nierzadkotraktującjąjako
wyłączneźródłowiedzyparexcellence.Wydawać
bysięzatemmogło,żeniemauzasadnienia
2.Społecznycharakterludzkiejwiedzy
Wrozważaniachdotyczącychwiedzyspo-
PawełBiałynicki-Birula–UniwersytetEkonomicznywKra-
kowie.
łecznejprzedewszystkimnależywyjśćodza-
Artykułzostałprzygotowanywramachprojektubadaw-
gadnieniawiedzyjakotakiej.Wpowszechnym
czegofinansowanegoprzezNarodoweCentrumNauki
rozumieniuwiążesięonazwiadomościami,
nrUMO-2011/03/B/HS5/00899.
przekonaniami,sądami,zapatrywaniamiczy
5
