Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Wyjściowyconsenspojęciowo-znaczeniowy
Wstępnerozróżnieniaipochodneznaczeniowe
25
2.2
Wartośćjakotakaijejodpowiednikrzeczowy
Wyróżnieniewartościjakocechypozytywnej(kojarzonejbowiem
zczymśdobrym)odsyłazwykledotego,cojestjejnośnikiem,copo-
twierdzajejrzeczywistewystępowanie.
Zatemmówiącowartości,powinnosiędokonywaćnastępujące-
gooddzielenia:wartość(cechapozytywna)versusto,cojestjejnoś-
nikiem.
Jeślimądrośćjestwartością,toA.Einsteinjestjejniekwestiono-
wanymuosobieniem.
2.2.1
Wartośćpełna/rdzennaiwartośćwstosunkudoniej
pochodna
Sposób,wjakiwystępująwartości,pozwaladostrzecwartośćrdzen-
ną,obiektywnąidoniejodnieśćwartośćpochodną,fragmentarycz-
ną.Torozróżnienieodsyłanasdopojęciawartościużytejwdwuod-
rębnychterminach,awięc,zjednejstrony,łaciński:valornaturalis
(wrazzangielskimworth),zdrugiejstronymamypretium3.Przypo-
minam,żejeszczewśredniowieczurozdzielanowartośćobiektywną
(valornaturalis)odwartościperfekcyjnej(dignitas,excellentia),czyli
takiej,którabyłaprzypisywanaczemuślubkomuś.
Przydatnedziśrozróżnienie,jakopochodnawcześniejszych
ustaleń:
Trwałyśladłacińskiejterminologii(valeo)znaleźćmożnawglo-
balnymjęzyku,jakimstałsięangielski,amianowiciewsłowievalue.
Wtymmiejscuchciałbymwskazaćnadwieinnewyprowadzone
ztegosłowaformy.
Valuable–to,cosamozsiebie,samowsobiewartościowepoza
czasem,samoaktualizująceswojąwartość(np.muzykaBachazacho-
wałaswojąobiektywąwartość,nietylkoartystyczną,chociażpo
śmiercikompozytorapopadłanatrzyczwartewiekuwzapomnienie).
2.2.2
3Otychrozróżnieniachstosowanychnp.przezJ.Locke’azob.:H.Arendt,Human
Condition,ChicagoUniversity,1958,s.164.Istniejerównieżprzekładpolski:H.Arendt,
Kondycjaludzka,przeł.A.Łagodzka,Warszawa2000.
