Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Teoriawartości.Prezentacjastanowisk...
Krytycznyprzeglądnajważniejszychstanowisk
dotyczącychistnieniawartości
39
4.2
Jakjużwspomniałem,wbogatymdorobkuaksjologiiwyodrębnić
możnawieleszkółiodpowiadającychimsposobówujmowaniawar-
tości.Odsyłajączainteresowanychwnikliwszympoznaniemtychsta-
nowiskdocytowanychwtejksiążcepracchoćbypolskichautorów:
R.Ingardena,J.TischneraczyW
.Stróżewskiego,ograniczamsięje-
dyniedoskrótowegoprzedstawienianajważniejszychstanowiskzary-
sowującychsięwgłównymnurcieaksjologicznegodyskursu.Przed-
stawionyniżejsposóbichomówieniajestkrytycznyniedlatego,że
oddajestanowiskopiszącegotesłowa,aleponieważfirmujegona-
zwiskoR.Ingardena.
ABSTRAKT3
Trzyzasadniczestanowiskadotyczącesposobuistnieniawartości:
I.Wartościpoprostusą,istniejąwprawdziewspecyficznysposób,ale
istnieją,więcmogąbyćtylkoodkrywane(R.Ingarden).Tenpunktwi-
dzeniastałsiępodstawądwukoncepcji:
a)źródłemwartościjestkultura,jakozbiorowywytwórludzkości;
właściwejejDdługietrwanienadajewartościomwymiarponad-
czasowy,kulturajakodepozytzawierającywartości,
b)metafizykawartościabsolutnych(wartościjakobytyidealne,idee).
II.Wartościjakotakiesamodzielnienieistnieją,pojawiająsięwrazzich
stanowieniem(F.Nietzsche,G.Deleuze).Ztegoprzekonaniawywie-
dzionezostająsubiektywistyczneteoriewartości.
III.Wartościistniejąnasposóbrelatywny,bowiemichźródłemjestzgo-
daspołeczna,aklamacjaichuznania,awięczależąodepoki,systemu
społecznego,ewolucjiinstytucjipublicznych,którejeukształtowały.
Krytykapsychologiczno-subiektywistycznychkoncepcji
wartości
Reprezentującytostanowiskowyrażająpogląd,żeróżnegorodzajurze-
czom(np.dziełomsztuki,aktommoralnym,teoriom)nieprzysługują
żadneDobiektywnewartości,bowiemtewartości,któreimnadajemy,
4.2.1
