Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1i3i3iTłuszczezłożone
Nazwątąobjętajestbardzolicznagrupazwiązkówwystępującychzarównowświe-
cieroślinnym,jakizwierzęcym,ozróżnicowanejbudowieiróżnychwłaściwościach
fizykochemicznych.Zgodniezprzyjętąklasyfikacją,dotłuszczówzłożonychzalicza
sięwszystkiesubstancje,wktórychskład,obokkwasówtłuszczowychialkoholi,
wchodząjeszczeinnekomponentypochodzeniaorganicznegolubmineralnego.
Spośródmnogościtychzwiązkównastępującezasługująnaomówieniezracji
roli,jakąspełniająworganizmiezwierząt:
glicerofosfolipidy—zawierająceopróczacyloglicerolukwasfosforowyiinne
komponenty,
sfingofosfolipidy—zawierającezamiastglicerolusfingozynęorazinnekom-
ponenty,
glikoglicerolipidy—zawierająceopróczacyloalkoholicukryproste,
glikosfingolipidy,wktórychglicerolzostałzastąpionysfingozyną.
Glicerofosfolipidystanowiąstosunkowolicznągrupęzwiązkówbiorących
udziałwbudowiebłonkomórkowychorazwszystkichorganelliwewnątrz-
komórkowychzarównoroślinnych,jakizwierzęcych.Najwięcejfosfolipidów
zawierająmitochondria(ok.20%s.m.).Wiążesiętozapewneztym,żełańcuch
oddechowyzbudowanyjestztychzwiązków,któretworzątzw.pakiecikiułatwia-
jąceprzepływelektronów.
Podwzględembudowychemicznejglicerofosfolipidysąestramiglicerolu
iwyższychkwasówtłuszczowych,wcząsteczcemogąbyćdwakwasytłuszczowe,
wtymjedennienasycony.Trzeciagrupaalkoholowapołączonajestestrowozkwa-
semortofosforowym,tworząckwasfosfatydowy.Doglicerofosfolipidów,wktó-
rychwystępująwyłączniewiązaniaestrowe,należą:
•kwasyfosfatydowe,
•fosfatydyloseryna,
•fosfatydyloetanoloamina,
•fosfatydylocholina,
•inozytolofosfolipidy.
Związkiteróżniąsiępodstawnikamipołączonymiestrowozkwasemfosforo-
wym.Dogrupytejzaliczanesąjeszczekardiolipiny,wktórychzregułydwieczą-
steczkikwasufosfatydowegosązwiązaneestrowozglicerolem.
Fosfoglicerydy,wktórychwystępująwiązaniamieszane(estroweipółacetalo-
we),zwąsięplazmalogenamicholinowymilubkolaminowymi.Wzwiązkachtych
opróczacyluiufosforylowanejcholinylubkolaminywystępująresztyenolowe
aldehydupalmitynowegolubstearynowego.
Podstawąbudowysfingofosfolipidówjestdługołańcuchowazasadazwanasfin-
gozyną.Ponadtopoprzezwiązaniapeptydoweprzyłączonyjestacylkwasutłusz-
czowego(palmitynowego,stearynowegolublignocerynowego).Poprzezwiązanie
estrowewolnagrupaalkoholowasfingozynypołączonajestzfosfocholiną.Tak
34