Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOMÓRKA
17
mikroskopyoptyczneinowetech-
nikipreparowaniatkanekumożli-
wiływglądwewnętrzakomórek.
Teoriabudowykomórkowej
Twier-
dzeniemówiąceotym,żewszyst-
kieorganizmyżywemająbudowę
komórkową,jakopierwszysfor-
mułowałprzypuszczalniewroku
1824francuskifizjologroślin
HenriDutrochet;wprowadzenie
tejkoncepcjidonaukiprzypisuje
sięjednakzwykledwómuczo-
nymniemieckim:botanikowi
MathiasowiSchleidenowiizoo-
logowiTeodorowiSchwannowi.
Wroku1838Schleidenstwierdził,
żewszystkiestrukturyroślinne
zbudowanesązkomórekiichpro-
duktów,aSchwannpotwierdził
towodniesieniudozwierząt.
POCZĄTKIBAKTERIOLOGII
Dziśprzyjmujemy,żeprzyczynamichorób
mogąbyćniewidocznegołymokiempatogeny,
wprzeszłościuważanojednak,żesąnimi
miazmatyzawartewtzw.Imorowympowietrzu’
orazbliskiekontaktyzosobamichorymi.Antoni
vanLeeuwenhoekodkryłwprawdziemikroby,
którychobecnośćkorelowałazchorobami,nie
byłojednakwiadomo,czysąoneichprzyczynami,
czyobjawami.Wroku1850francuskichemik
imikrobiologLouisPasteurwykazał,żewpiwie,
winieimlekuznajdująsiękomórki,których
rozmnażaniepowodujepsuciesiętychnapojów.
Ichpodgrzewanie,niszcząceteorganizmy,
nazywamydziśpasteryzacją.BadaniaPasteura
podważyłypogląd,jakobyformyżyciapowstawały
zmateriinieożywionejwprocesieIsamorództwa’
(inaczejabiogenezy).Uważałteż,żeskoro
mikrobyrozkładająmartwąmaterięorganiczną,
tomogłybybyćrównieżprzyczynąchorób.
TeoriakomórkowaSchleidena
iSchwannaobejmowałatrzytwier-
dzenia:wszystkieorganizmyżywe
składająsięzkomórek;komórkajestpodstawowąjednostkążycia;
komórkipowstająwprocesiekrystalizacji.Wiemyobecnie,żeostatnia
ztychtezjestbłędna:komórkiniepowstająspontaniczniezmaterii
nieorganicznej,leczwwynikupodziałukomórekistniejącychwcześniej,
zaobserwowanegouglonówwroku1832przezbadaczabelgijskiego
Barthélemy’egoDumortiera,awodniesieniudokomórekzwierzęcych
przezPolakaRobertaRemakawroku1841.
1838–39
SchleideniSchwannsformułowali
teoriękomórkowejbudowy
organizmówżywych
1884
Möbiusopisałstrukturę
‘organellum’występującą
worganizmach
jednokomórkowych
1962
StanierivanNielwprowadzili
ispopularyzowalipodział
organizmównaprokarionty
ieukarionty
