Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOMÓRKA
19
jestodczytywanazDNAiinterpretowanawcelunatychmiastowego
wytworzeniaużytecznychbiałek,zamiastodrębnychprocesówtran-
skrypcjiwjądrzeitranslacjiwcytoplazmie.
Najogólniejszypodziałorganizmówwiążesięzobecnościąlubnieobec-
nościąjąderkomórkowych:występująueukariontów,auprokariontów
nie.Rozróżnienietowprowadziliwroku1962mikrobiolodzyRoger
StanieriC.B.vanNiel.Kategoriaeukariontów(odgreckiegosłowa
oznaczającego(prawdziwyorzech’)obejmujewszystkieformybiologicz-
ne-odjednokomórkowychprotistów
dowielokomórkowychroślinizwierząt,
akategoriaprokariontów(gr.(przedorze-
chem’)-bakterieiarcheony.Jakzatem
powstałyjądrakomórkowe?Istniejekil-
kanaściehipotez,któremożnapodzielić
‘
prostotętejzdumiewającejstruktury
zogromnymzróżnicowaniemjej
naturywewnętrznej,widzimyjasno,
żejestonafundamentalnąjednostką
życiaorganicznego,któregowszystkie
przejawywywodząsięzkomórki.
HenriDutrochet
Porównującskrajnązewnętrzną
’
nadwiegrupy:postulująceewolucyjną
transformacjęmikroorganizmuwjądro
orazsugerującepowstawaniejąderzbłon
zewnętrznychodkształcającychsię
downętrzakomórki.Scenariuszedru-
giegotypuobejmują:związkisymbiotyczne,wktórychjednekomórki
żyjąwewnątrzinnych;otaczaniearcheonówprzezgrupybakterii,które
późniejsięłączą;orazinfekcjezłożonychwirusów.
Organelle
Wroku1884niemieckizoologKarlMöbiusopisałreproduk-
cyjnąstrukturęjednokomórkowychprotistów,którąnazwał(organulą’
((narządkiem’).Łacińskimsłowemorganellumokreślasiędziśwszel-
kiestrukturyojednoznacznychfunkcjachwystępującewkomórkach
eukariontów.Niektóreznichgrająnawetroleanalogicznedonarzą-
dówciałaludzkiego:mitochondriato(komórkowepłuca’wchłaniające
tleniuwalniająceenergię;cytoszkieletykomórekprzypominająukła-
dykostno-mięśniowe,czylinarządyruchuistrukturalne(rusztowania’;
błonykomórkowefunkcjonująpodobniejakskóra,tworzącrozległe,
nieprzenikalnepowłoki;jądranatomiastsą(mózgami’komórekprze-
chowującymipamięćgenetyczną,wodróżnieniuodpamięcidoświad-
czeńżyciowychworganizmachwyższych.
