Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4Realizmmoralny
Światjestzewnętrznąrzeczywistością,któraistniejeniezależnie
odnas.Zasadniczowkażdejchwilimożnasformułowaćunikalnyopis
tego,jakwyglądastanświata,akażdeprawdziwestwierdzenienajego
tematodpowiadatemuopisowi.Natympolegazadanienauki–maona
odkrywać,coistniejew„świeciezewnętrznym”
,usuwaćzniekształce-
niazwiązanezludzkąperspektywą,abyprzedstawićtrafnyiobiek-
tywnyopisrzeczywistości.Światmożewyglądaćodmienniezróżnych
punktówwidzenia,alewrzeczywistościpozostajetensam–tonasze
perspektywysięzmieniają,nieon.
Takwyglądarealistycznyobrazświata,któregoistotnącechąjest
obiektywizm-zakładaon,żerzeczyfaktycznieistnieją,itoniezależ-
nieodnas,iżeformułowanenaichtematstwierdzeniamogąbyćpraw-
dziwealbofałszywe.Jesttoperspektywapowszechna,wręczzdrowo-
rozsądkowa,zktórąogólniezgodziłabysięwiększośćludzi.Trudności
pojawiająsięwówczas,kiedybierzemypoduwagęcechytakie,jakkolor
czydźwięk.Możemybezrefleksyjnieprzyjmować,żepomidor,kie-
dyniktnaniegoniepatrzy,jestnaprawdęczerwony,albożeupadają-
cewlesiedrzeworobihałasnawetwtedy,kiedynikttegoniesłyszy,
alemyśl,żetakiewłasnościistniejąniezależnieodistotludzkich,jest
woczywistysposóbdziwna.
Sprawajeszczebardziejsiękomplikuje,kiedyprzechodzimydowar-
tości,estetycznychalboetycznych.Możemypowiedzieć,żepiękno
tkwiwokupatrzącego,alezwykleprzyjmujemy,żejestczymświęcej;
zpewnościąmówimyonimtak,jakbybyłorzeczywistąwłasnością
osóbiprzedmiotów,któreokreślamymianempięknych.Tosamodo-
tyczywartościmoralnych.Zwykleprzyjmujemy,żesąoneczymśrze-
czywistymiże,naprzykład,umyślneokrucieństwojestzłenietylko
