Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Koltèsetsonœuvre
Maislesannées50sontmarquéessurtoutparlagranderévolu-
tionquis’estopéréegrâceàEugèneIonesco,SamuelBecket,Arthur
AdamovetJeanGenet.Cesauteurs,chacunàsamanière,ontpro-
posédenouveauxprincipesdramaturgiques,unenouvellestructure
decommunication,pasnécessairementlinguistiqueou«litéraire».La
confusionautourdesnomsproposéspourdésignerce«nouveauthé-
âtre»(théâtredel’absurde,théâtredeladérision,anti-théâtre,théâtre
d’avant-garde)vadepairaveclesdébatscritiquesviolentsdel’époque
etlarecherchedenouveauxlieuxenruptureavecleBoulevardoule
théâtrepopulairesubventionné.Le«nouveauthéâtre»s’installedans
lespetitsthéâtresdelarivegaucheàParis,duQuartierLatinauxca-
vesdeSaint-Germain-desPrès.LesymboleendemeureleThéâtrede
laHuchete(quijoueLaCantatricechauvedeIonescosansinterruption
depuislesannées50).
L’objectifdenotretravailn’estpasdecaractériserl’œuvredrama-
tiquedechacundesreprésentantsduNouveauThéâtre,maiscomme
ilconstituesouventunpointderépèrepourladramaturgiecontempo-
raine(moderne)ilnousparaîtutilederappelerquelquesprincipesqui
ontdécidé,àl’époque,ducaractèrerévolutionnairedesonapparition:
lamiseendoutedesfondementsmêmesdel’esthétiquetraditionnelle
avectousseséléments,ycomprisletemps,l’espace,lafableetdela
réalitéreférentielleextra-théâtrale;laruinedelafablemenantàla«crise
dusujet»,lapertedelafonctionréférentielledelalangue,lacrisedu
langage,lanouvellemanièredeconcevoirl’expressionverbale,délire
verbalconsacrantl’agoniedelaparole,lelangagedevientlevéhicule
mêmedel’absurdité;laconfusiondesymboles,l’efondrementduréel,
lerejetdelapsychologie,ladéconstructiondupersonnagedépouillé
desesatributsfondamentauxjusqu’àsonnomréduitàunefonction,
uneletre,unnuméromatricule(F1,F2,MdansComédiedeBecket;
NdansLaParodied’Adamov).
Cequisortaupremierplandecetecourtecaractéristique,cequi
est,peut-être,àl’originedetoutelarévolutiondramaturgique,c’estla
faillitedulangage,celangagequi,surtoutchezIonescoetBecket,est
devenutriplementimpuissant:iln’estpluscapablededireetde-
crire,denommerlemonde,carilaperdusafonctionréferentielle;il
nepeutplusgarantirl’identitédumonde,carilaperdusadimension