Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NadzieńprzedwkroczeniemNiemcówdoKijowarozpoczęłosięplą-
drowaniesklepówiurzędów,każdywynosił,comógł.
WczasierosyjskiejofensywynaKijówmiastoopuściłapołowaludności.
Podomachgrasowali,jakprzedlaty,szabrownicy.Kilkudziesięciuzłapała
miejscowaobronaterytorialna.
Niemcyotworzyliszkołydlatutejszychdzieci,tylkodoczwartejklasy,
ipozwolilijeuczyćzwybranychfragmentówksiążek.
Rosjanienaterenachokupowanychzaczęlimasowoniszczyćcałąukra-
ińskąliteraturęizmuszaćdonaukizrosyjskichpodręczników.
Olazrozumiała,cojejojciecmiałnamyśli,mówiąconiepewnościjako
jednejznajsilniejodczuwanychemocji.Teraziuniejdominujetouczucie.
Ojciecopowiadał,jakwpołudnie24września1941roku,czterydnipo
wkroczeniuwojskniemieckich,słyszałwybuchyzChreszczatyka.Odrazu
ztamtejstronymiasta,nawszystkichulicach,oddołudogórypojawiły
sięniemieckiesamochodyizakrwawieniludzie.Niektórespalonepapie-
ryistronyksiążekdoleciałydoichdomunauliczceTrójcy,niedalekokatedry
św.Zofii.Wieczoremprzezcentrumprzejechałysamochodyzgłośnikami,
informującmieszkańców,żemiastojestzaminowaneipowinnijeopuścić.
OjciecijegorodzinanocowaliprzypomnikuBohdanaChmielnickiego.
StamtądwidzieliognistyblasknadChreszczatykiem.Płomieniebyływyższe
niżdziesięciopiętrowybudynek.
GdyrosyjskiepociskiIskanderzniszczyłybudynkiwpobliżujejdomu,
Olaprzypomniałasobieopowiadanąprzezojcahistorięotym,jakwnocy,
wmaju1943roku,radzieckiesamolotyzbombardowałyKijów.Wcześniej
zawyłysyreny,uruchamiającstanowiskaniemieckiejobronyprzeciwlotni-
czej.Wtedysamolotyradzieckiezbombardowałydworcekolejowe,koszary
ioperę.Jejojciecpamiętał,jakjednazbombuderzyławbudynekmieszkalny
wpobliżuogrodubotanicznego,zabijającdziesiątkicywilów.Olaporówna
tenalotyizniszczeniaztymi,któredotknęłyobecnieTeatrDramatyczny
iszpitalpołożniczywMariupolu,dworzecwKramatorsku,uniwersytety
wMikołajowie.
Znajdziewielepodobieństw,aleagresjaRosjanw2022rokubędzie
wyglądaćbrutalniej,bardziejabsurdalnie.Rosjanieprzewyższylipodtym
względemNiemców.
Wspomnieniawracajądopieroteraz,gdyjestzimno,gdyzasypiaipo
chwilibudzijądźwięksyren,inawpółśpiącabiegniedopiwnicy,byzwinąć
sięwkłębeknaposłaniu,wyłączyćzotoczeniaiponowniezasnąć.Niere-
agujenasalwy,wybuchyczydźwiękkolejnychalarmów.
12
Belinskij,Iwaszko_Aswiatloscwciemnosciswieci.indd12
11.01.202306:42:06
