Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Tomkiewicz-Bętkowska,A.Krztoń,ABCpedagogaspecjalnego,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-564-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2007
20
Częśćpierwsza.Miejscedzieckaupośledzonegoumysłowowszkolemasowej
Pojęcie„upośledzenieumysłowe”jestbardzoszerokiezpowoduzróżni-
cowaniastopniupośledzeniaumysłowegoorazzaburzeńsprawnościmoto-
rycznej,zaburzeńzachowania,motywacji,emocjonalnościorazdysfunkcji
imtowarzyszących.WPolscepsychologia,pedagogikaimedycynaposługują
sięterminem„upośledzenieumysłowe”lub„oligofrenia”(greckie:oligos–
‘mało’,phren–‘myśl’,‘umysł’).Częstomożnasiętakżespotkaćzterminami:
„niedorozwójumysłowy”,„osłabieniesprawnościpsychicznej”,„opóźnienie
rozwojuumysłowego”.
WedługL.Korzeniowskiego:
oligofrenią,czyliniedorozwojemumysłowym,nazywamywrodzoneorazist-
niejąceodwczesnegodzieciństwaobniżeniezdolnościrozwojuintelektualnego,
uniemożliwiającelubopóźniającenaukęszkolną.
Upośledzenieumysłowerozpatrywanejestpodkątemmożliwościuczenia
siędanejosoby.
J.Sowaproponujedefiniowaćupośledzenieumysłowejako
stanobniżonejsprawnościumysłowejwstosunkudostanunormalnego,charak-
teryzującysięniedorozwojemlubzaburzeniamiprocesówpercepcyjnych,uwagi,
pamięciimyśleniawwynikuprocesówpatologicznych5.
WedługM.Kościelskiejpojęcieupośledzeniaoznaczaróżnetypyzaburzeń
oodmiennejpatogenezie,którychwspólnymwyróżnikiemjestto,żeograni-
czajądzieckurealizacjęspołecznychwymagań.Dzieciupośledzonewstopniu
lekkimzregułysąbardzoograniczonewdążeniudosamodzielności6.
J.Doroszewskastwierdza,żewyróżniasiędwiepostacieupośledzenia
umysłowego:oligofrenięidemencję.Oligofreniatoupośledzenieumysłowe
wrodzonelubnabytewbardzowczesnymdzieciństwie,todeficytpowstały
wewczesnychstadiachrozwojowych,natomiastdemencja,czyliotępienie,
jestskutkiemchorobynabytejwciągużyciaistanowinierozerwalneuwstecz-
nienierozwoju7.
Powyższedefinicjebadaczypokazują,żeistniejąrozbieżnościwrozumie-
niuupośledzeniaumysłowego.Podsumowującprzedstawionestanowiska,
możnastwierdzić,żeupośledzenieumysłowetoniższaodprzeciętnejogólna
5J.Sowa,Pedagogikaspecjalnawzarysie,Fosze,Rzeszów1997,s.31.
6M.Kościelska,Obliczaupośledzenia,PWN,Warszawa1995,s.128.
7J.Doroszewska,Pedagogikaspecjalna,t.II,Ossolineum,Wrocław1989,s.20.
