Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
I.Wiadomościpodstawowe
Kolejnymtypemjednostkiadministrowanejprzezludnośćrodzimąsąterytoria
ogruntachdzierżawionych.TensposóbadministrowaniajeststosowanywQueen-
slandzie(znajwiększymiterytoriamiPormpuraawiLockhartRiver)oraznapółnocy
AustraliiZachodniej.
Jednostkaminiższejrangisąrezerwaty,typowedlaAustraliiZachodniej.Najwięk-
szeznich-AustraliaśrodkowaiBalwina-lokująsięnapustyni,wzdłużgranicy
zTerytoriumPółnocnymizAustraliąPołudniową.
Naterenachpołudniowo-wschodnich:wpołudniowymQueenslandzie,Nowej
PołudniowejWalii,WiktoriiiwewschodniejczęściAustraliiPołudniowej(blisko
Adelaide)istniejeokołoczterdziestunieprzekraczających500km²powierzchni-czyli
naaustralijskiewarunkiniewielkich-terytoriówzprawemwłasności.Wzachodniej,
mniejrozwiniętejczęściNowejPołudniowejWalii,funkcjonujeponadtokilkateryto-
riówdzierżawionych.
Innymtypemaborygeńskiegosamorządusąautonomiczneterytoriamisyjne,dzia-
łającenawybrzeżupółnocnymizachodnim.
Wostatnichlatachregulacjeprawneprzeprowadzanenaterytoriachaborygeń-
skichprowadząwkierunkuewolucjiprawawłasnościgruntowej-kumodelowiwłas-
nościindywidualnej.
Częśćaktywistówaborygeńskichdążydostopniowegopodnoszeniaprawnego
statusurodzimychterytoriów.Propagowanesąpomysłystworzeniaosobnegoabory-
geńskiegostanulubnawetniepodległegopaństwa.Jednakwydajesię,żepodobneidee
wdającymsięprzewidziećczasieniemająszansrealizacji.
RodowitaludnośćAustraliiwcorazwiększymstopniuintegrujesięzogółemspo-
łeczeństwa.Wyrazemtegojeststaływzrostodsetkamałżeństwmieszanych:w1986r.
wynosiłon46proc.,pięćlatpóźniej-już57proc.,w1996r.-64proc.,wreszcie
69proc.wroku2001.Jednakintegracjanieoznaczawtymwypadkupełnejasymilacji.
DziśmłodziAustralijczycy,uktórychwżyłachpłyniechociażbywniewielkiejczęści
krewaborygeńska,zdumąpodkreślająswojepochodzenie.
Językiiludy
Szacujesię,żewmomencieprzybyciabiałychrodzimaludnośćAustraliimówiła
250językami.Okołopołowaznichwyginęła-razemzplemionami,któreichużywa-
ły-wpierwszychdziesięcioleciachkolonizacji.Naukaniemanaichtematżadnych
dokładnychwiadomości.
Poniżejprzedstawiamypodstawowąlistęzidentyfikowanychjęzykówplemiennych
Australii,podzielonychnaobszaryichwystępowania5.
5Opieramysięnatradycyjnejnomenklaturze.W2003r.NicholasEvanszaproponowałnowąklasyfi-
kacjęjęzykówaborygeńskich,znacznieodbiegającąoddotychczasowychustaleń[Evans2003].
