Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
II.Topografiaetnosu
napołudniuażdookolicgóryFinnigan(1148m)napółnocy.Jesttojedynemiejsce
wAustralii,naktórymwystępująlasytropikalne.
StokipołożonychbardziejnapołudniepartiiGórWododziałowychporastajązróż-
nicowanegatunkowolasy(przeważnieodmianyeukaliptusówlubfigowców),aich
szerokimidolinamispływająniewysychającerzeki,kierującsiękuwschodowilub
narozległerejonyzachodu.Krainatacechujesięumiarkowanymklimatem-desz-
czepadajątustosunkowoczęsto,awahaniatemperatury,wzależnościodpórroku,
sąwyraźne.Jestteżwzględnieobficienawodniona,costanowirzadkośćwAustralii.
Tutajleżąźródładwóchnajwiększychrzekkontynentu,MurrayiDarling.
KrajobrazgórwschodnichprzypominaniecowidokiznanezEuropy.Tutajteż,
nażyznychpastwiskach,zaczęłosięirozwinęłonajbardziejosadnictwobiałych,tutaj
równieżwystępujenajwiększanakontynenciegęstośćzaludnienia.Tuwreszcieznajdu-
jąsięnajliczniejzamieszkanemetropolie.
RówninaśrodkowależynawschódodstokówGórWododziałowych.Charak-
teryzujejąpłaskikrajobrazeukaliptusowejsawanny,urozmaiconykrętymikorytami
wysychającychokresoworzek.Klimatjesttuznaczniegorętszyniżwgórach,aopady
mniejobfite.NawetDarling,płynącaprzezsamśrodekrówniny,wmiesiącachgorą-
cychwysycha.
Wschodniaczęśćrówninyjestlepiejnawodnionaiżyźniejsza.RegionRiveri-
na,położonymiędzyrzekamiMurrayiMurrumbidgee,jestjednymzważniejszych
wAustraliiośrodkówrolniczo-hodowlanych.Nietknięterękączłowiekaresztki
sawannyodnaleźćmożnajeszczewNowejPołudniowejWalii:napółnocodmiastecz-
kaBooligal(rezerwatWillandra)orazwokolicyWalgettiBrewarrina(parknarodowy
DarlingRiverinePlains),napograniczuzQueenslandem.Imdalejnazachód,tym
bardziejokolicastajesięsucha.
PozostałedwietrzecieobszarukontynentustanowiWielkiPłaskowyżZachod-
ni-olbrzymi,ażpowybrzeżeOceanuIndyjskiegoteren,wznoszącysię300-600m
nadpoziomoceanu.Najegocałymobszarzeznajdujesiękilkaoddzielonychodsie-
biewypiętrzeń:wcentrumsątoGóryMacdonnellaiGóryMusgrave’a(obapasma
pookoło1,5tys.m),nazachodzie,wregioniePilbara,nieconiższygrzbietHamer-
sleya.Napołudniowo-zachodnimkrańcutarczyopadakuoceanowikolejnygrzbiet,
Darling,zaśnawybrzeżupółnocno-zachodnimwwodyszelfuSahuluwrzynająsię
wzgórzaKimberley,zkulminacjąGórKrólaLeopoldaowysokościponad900m.
Resztęterenustanowiąwwiększościpustynieipółpustynie.Leżącapopółnocnejstro-
nietarczyZiemiaArnhemazwróconajestkuMorzuArafura.
WschodniączęśćtarczywypełniaWielkiBasenArtezyjski,olbrzymiadepresyjna
nieckaopowierzchniponad1,5mlnkm².
NawybrzeżupołudniowymwyróżnićnależywrzynającesięgłębokowlądZatokę
SpenceraiświętegoWincentego(nadtądrugąleżymiastoAdelaide).Nazachód
odnichciągniesiędługanaprawie1,5tys.kmWielkaZatokaAustralijska,zesłabo
rozwiniętąliniąbrzegową,leczurozmaiconamajestatycznągaleriąwysokiegona60m
klifowegourwiska.Toziemiesucheijałowe,dlategonierozwinęłosiętuosadnictwo
