Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rashomon–Akutagawa,Kurosawaiinni
Gdyspotkałemjejwzrok,zapragnąłemwziąćjązażonę,choćbygrommiałmniepo-
razićnamiejscu.Uczynićjąswojążoną...Myślałemtylkootymjednym.Niebyłoto-jak
wamsięmożezdawać-zwykłeniskiepożądanie14.
Samurajniewspominaotym,cosprawiło,żeprzywiązanydodrzewamusiał
patrzećnahańbężony.Onaitylkoonajestwszystkiemuwinna.GdyTajōmaru
odtrącakobietęipyta,czymajązabić,samurajwszystkomuwybacza.Twarz
zgwałconejMasagojaśniejepięknością(awięczbójjąuszczęśliwił),gotowajest
pójśćzanapastnikiemiżądaśmiercimęża.Jejniegodziwośćjestwprostbezgra-
niczna.
Masagoprzedstawiasiebiewroli,jakaprzystoikobiecie.Jesttylkoniewinną
ofiarą,zostałaskrzywdzona.Mążniepotrafiłjejobronić,madlaniejtylkoniena-
wiśćipogardę.Coinnegomogłauczynić?
Jakwspomniałam,AkutagawaczynisędziąCzytelnika,choćzapewneniejest
tak,żeoczekujeodnasodpowiedziidokonaniawyboru,kogoobdarzymyza-
ufaniem.Zostawianaswobliczuniepojętejzagadkistrefymroku,którakryjesię
wkażdejludzkiejduszy.
RyunosukeAkutagawaniepisałswoichdziełzmyśląokinie.Jegoopowiadania
niebyłyadaptowanewokresieniemym,awięcprzedśmierciąpisarza.Zaginiony
Rashamonzrealizowanyw1911rokuwwytwórniYokotaShōkainiebyłprzecież
adaptacjąopowiadaniaz1915roku.AaronA.Gerowpowołujesięnawypowiedzi
pisarza,którymówił,żerzadkochodzidokina,niewracamyślądoobejrzanych
filmówiniełączyichwżadensposóbzwłasnątwórczościąnowelową.Ajednak
Gerowwidzipodstawy,byzastanawiaćsięnadrelacją,jakaistniejemiędzytwór-
czościąAkutagawyakinem.Oczywiście,niemanamyślipóźniejszychadaptacji
nowelpisarza15.Gerowzwracauwagęnaswoistąnfilmowość”opowiadańAkuta-
gawy,którejwszelakonieupatrujewichwalorachwizualnych,leczwsposobie,
wjakipisarzpostrzegałwspółczesnejapońskiekino.
PrzedewszystkimAkutagawawdwuopowiadaniach:Cień(Kage,1920)iNie-
potrzebnamiłość(Katakoi,1916)stematyzowałkino,podczasgdydwainnenapi-
sałwformiescenariusza.Powstałyuschyłkujegożyciaw1927roku.Sąto:Park
Asakusa(AsakusaPark)iPokusa(Suwaku);niektórzynazywająjenpoematami
filmowymi”
.Jeślichodzioposługiwaniesiętematyzowaniemkina,tosamoczynili
Jun’ichirōTanizakiiYasunariKawabata,aleGerowdostrzegawłaśniewposta-
wieAkutagawyrysszczególniezasługującynauwagę.Przykłademkoronnymjest
Cień.Filmtenkończysięscenąwkinie,gdziedwojewidzówdyskutujeofilmie,
któryprzedchwiląobejrzeli.Niemniejhistoriarozwijasiętak,żeto,coparaobej-
rzała,niebyłofilmemfigurującymwprogramie.
14Tamże,s.92.
15AaronA.Gerow,TeSelfSeenAsOther:AkutagawaandFilm,nLiteratureFilmQuarterly”
1995,vol.23,nr3.
21
