Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jakiegokolwiek„rządu”,anawet,czywymagatojakichkolwiekstruktur.Jakoprzy-
kładygovernancebezgovernmentpodajesięstosunkimiędzynarodowe(wktórych
niema„rząduświatowego”)orazustalaniestandardówinternetu,któredokonuje
siępozajakimikolwiekstrukturami[Hague,Harrop,Breslin1998,s.5].Materia
governancejestwtakimujęciubardzoodległaodadministracjipublicznej,anawet
zarządzaniapublicznego.
Zkoleiprawnicyzajmującysięnaukąoadministracjipublicznej,nieodczuwa-
jącypotrzebyposzukiwaniapolskiegoodpowiednikagovernance,sąskłonniuży-
waćterminu„rządzenie”naoznaczenietejsferydziałalnościwładzywykonawczej,
któraponosirealnąidefinitywnąodpowiedzialnośćzastansprawpaństwowych
[Izdebski,Kulesza1999,s.81].„Rządzenie”jestwtymujęciuściślezwiązane
zrządemwrozumieniukontynentalnym,tj.operacyjnymszczytemwładzywyko-
nawczej.Oznaczabowiemwistociepodstawowąfunkcjęrządu,któramacharak-
terpolityczny.
Podobnieróżnierozumiesiętakiistotnytermin,jakkontrola.Wtradycjianglo-
saskiej,kontrolamanajszerszyzakresznaczeniowyimożeoznaczaćróżnegrada-
cjewykonywaniawładztwanadosobąlubrzeczą.Zkoleiwpolskiejtradycjijęzy-
kowej,ugruntowanejprzezprawników,kontrolajestszczególnąformułąwładztwa
–oznaczauprawnieniedobadaniazgodnościdziałańpodmiotukontrolowanego
zustalonymistandardami(normamiprawnymi–kontrolalegalności,zasadami
prawidłowejgospodarki–kontrolagospodarności,standardamiracjonalnegodzia-
łania–kontrolacelowościitp.)orazstwierdzaniazgodnościbądźniezgodności.
Jeżeliokreślonemupodmiotowiprzysługujeprawonietylkotakiegobadania,lecz
równieżwładczegowkraczaniawdziałalnośćinnegopodmiotuwprzypadkach,
wzakresieizeskutkiemokreślonychwprzepisachprawa(tradycyjniewyróżniasię
nadzórwobecaktów,np.uchyleniedecyzji,nadzórwobecosób,np.zawieszenie
wczynnościach,inadzórwobecorganów,np.rozwiązanieorganukolegialnego),
mówimyonadzorze,anieokontroli;weFrancjibędzietozaśrozumianetakżeja-
kokontrola.Termin„nadzór”jestprzytymterminemnaszegoustawodawstwa–
zregułyużywanymwłaśniewprzedstawionymznaczeniu.Wprzypadkugeneral-
negoprawadowładczegowkraczaniawdziałalnośćinnegopodmiotu,używasię
zkoleiterminu„kierowanie”lub„kierownictwo”.
Niecopodobnie,prawnicy–azwłaszczaprawnicykontynentalni–odróżniają
odsiebiedekoncentracjęidecentralizację.Dekoncentracjaoznaczadlanichprze-
kazywanieuprawnieńwramachsystemuscentralizowanego,opierającegosięna
więziachkierownictwa.Przykłademdekoncentracjiwnaszymsystemieadministra-
cjijestprzekazaniewojewodomokreślonychuprawnieńministrów;używasięrów-
nieżokreślenia„dekoncentracjawewnętrzna”naoznaczenieprzekazywaniazadań
„wdół”wobrębiejednejstruktury,np.ministerstwa(np.przezupoważnienieprzez
ministradozałatwianiaokreślonychsprawwjegoimieniuprzezdyrektorówdepar-
tamentów).Decentralizacjazaś–toprzekazanie,zasadniczodokonywanewdrodze
ustawowej,kompetencjipodmiotom,któreniepodlegająkierownictwutego,dokogo
kompetencjetedotychczasnależały,aktóreznajdująsięwrezultaciewstosunku
nadzoru.Tradycyjniewymieniasięnastępująceformydecentralizacji:samorząd,
18
