Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iinteresgrupowy,sugerując,żeochronajednostekpowinnabyćpostrzegana
przezpryzmatogółu;
-Arystoteleskładłnacisknato,żepaństwo-miastowystępujewtriadzie:rodzi-
na,społecznośćlokalna,miasto-jakoorganizacjaprawna,instytucjonalna,
polityczna;
-Machiavelliwyznacza4podstawowepojęciadlawładzy:necessita(przymus,
determinantyprzypodejmowaniudecyzji),occasione(szansa,korzystnaspo-
sobność),fortuna(los,przypadek),virtu(siłakształtującapolitycznegoprzy-
wódcę,doskonałość);państwojestwładzącentralną,suwerenną,prowadzącą
działaniapolitycznezuwzględnieniemreligiiimoralności;
-HobbesczyRousseau(choćmieliodmiennepoglądy)traktowalipaństwojako
organizacjęspołeczną,którądeterminujekontraktspołecznyzawartyzwła-
dząiówkontraktlegitymizujepoczynaniawładzy;ówkontraktpowoduje,że
państwostajesięosobąprawną;władzawynikazprawa,państwomusiprze-
strzegaćprawa(Hobbes),prawojestwyrazemwoliogółu(Rousseau);pań-
stwozapewnićmusiwięcej-dobrobytobywateli,wolność,prawanaturalne
imoralnekażdejjednostki(Spinoza);ewolucyjniedalejwchodządorozważań
dwapojęcia:państwoinaród;
-dlaMarksawiększeznaczenieniżnaródmająklasyspołeczneiwalkamiędzy
nimi,gdyżklasyniemająwspólnychinteresów;państwojestaparatemucisku
mniejszościnadwiększościąitakiejegowidzeniekończysięwrazzprzeję-
ciemwładzyprzezproletariat;
-Weberodróżniaekonomicznąipolitycznąrolępaństwa;rolaekonomiczna
oznaczadziałaniawkierunkuzaspokojeniapotrzeb,rolapolitycznadominację
jednychnaddrugimi;państwojawisięjakoinstytucjasprawującawładzęna
danymterytoriumidysponującamonopolemnaprzemocfizycznązagwaran-
towanąprawem;jednostkiuznająautorytetpaństwaimusząmubyćposłusz-
ne;autorytetopartyjestnatradycjiiprawie,któretworzybiurokrację.
Współcześnieuważasię,żeto,cocharakteryzujepaństwo,tozłożonakon-
strukcja,naktórąskładająsięzarównoterytorium,zwyznaczonymigranicami,
podlegającewładzycentralnejiterytorialnej,funkcje,zadaniaidziałaniawładzy
publicznej,instytucje,prawoiregulacjeumożliwiającefunkcjonowanieikontro-
lęwładzyispołeczeństwarządzonegoprzeztęwładzę.Takiepostrzeganiepań-
stwauwydatniajegozłożonośćcodoprecyzyjnejdefinicji,aletakżewskazuje
nadorobekdotychczasowychmyśliiteoriinatematpaństwa.Nowewyzwania
inowyporządek,jakikształtujesięwzwiązkuzglobalizującymsięświatem,roz-
szerzajeszczecharakterystykępaństwajakoorganizmuowymienianejużaspekty
internacjonalizacji,kosmopolityzacji.Oznaczatotyle,żekażdepaństwojestor-
ganizmemżywymtakcodoewoluującychteorii,jakipraktykifunkcjonowania.
Niniejszapublikacjamanacelupokazanieszerokiegospektrumproblematykiwy-
nikającejzfunkcjipublicznychsprawowanychprzezwładzę,odniesieniesiędopod-
10
