Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.agezylauszstanbadań
postaciAgisaijegoreform;podrugie,rozpoznaniedośćwiernego
odtworzeniaprzezpoetęzdarzeńopisanychprzezPlutar
cha,aleteż
ichdramatyzacjinnakształtrzymskichtragedii
Szekspi
ra(Korio-
lan,JuliuszCezar,AntoniusziKleopatra)”20;tentropszekspirowski
wydajesięszczególnieinteresującywodniesieniudopoety,który
wokresiemistycznymniejakożegnasięzSzekspirem…;iwreszcie
kwestiaszczególnieintrygującabadaczywspółcze
snych:chór,jego
konstrukcjaifunkcjawtymdramacieSłowackie
go,któryjestzarów-
nonantyczny”,jakiromantyczny.Sinkozauważa,żepoetaużywa
chórunjakoorganuswegosubiektywnegostanowiskawobecak-
cji”21.ZdaniemSinkichórtennnieskładasięzkonkretnychludzi”,
alejestnorganemliryzmuirefleksjiautora”22.
Wroku1927ukazałsięostatnitomfundamentalnejmonografii
JuliuszaKleinera,zatytułowanyPoetamistyk,wktórymznalazłsię
obszernyfragmentpoświęconyAgezylauszowi,zawierającysummę
ówczesnejwiedzyotymdramacieidodziśstanowiącypodstawę
dalszychbadań.Tytułrozdziału,wktórymbadaczumieściłfragment
oAgezylauszu,określakierunekinterpretacji:nNowaepokamistycy-
zmuidalszagaleriaksiążątniezłomnych”23.WedługKleinera,który
charakteryzowałdziełoliterackiejakoekspresjęosobowościpisarza,
Agezylausznależydoutworów,wktórychpoeta-mistykwyrażaideę
ipragnienieapostolstwa;wcześniejszymbohaterom,choćjużz
okre-
sumistycznegotwórczościpoety,naprzykładKsięciuNiezłomne-
muczyKsiędzuMarkowi,brakowałostwierdzaKleinerncechy
apostolstwaposiadalitylkoświętość”24.DramatoKróluAgisie,
zdaniemuczonego,wyrażawłaśnieduchowąpotrzebęrewelator-
stwaiprzekształceniaduszynarodu.nJakoreformatorowiereligijni
twierdzili,żenieinnowacjedają,leczprzywracająistotne,
pierwot-
nechrześcijaństwotakon[Słowacki]
roiłopierwotnej,prawdzi-
wejpolskości.Przetonawyrażeniepełneduchajegoniewystarczał
święty,niewystarczałbojownik,niewystarczałmęczennik.Trzeba
byłoreformatora,rewolucjonistylecztypudziwnego:reformato-
ra,któregorewolucjastanowiłabynawrótdoformydawnej,jedynie
dlanaroduwłaściwejizbawiennej”25.Agis,królspartański,wtym
względziestałsiędlaSłowackiegoinspiracjądonapisaniadramatu
bardzooryginalnego(nmimooparciaoPlutarcha,mimoistnienia
tragediiAlfieregooAgisie”26)ntragediipolitycznej,skupionejdo-
kołaideipotężnej,bezupiększeniaromansowego”27.Poomówieniu
bardzownikliwymiszczegóło
wymkwestiiedytorsko-tekstolo-
gicznych(choćtylkowprzypi
sach)orazkonstrukcjizdarzeńKleiner