Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
strona15
zarysowujegłównekierunkiinterpretacjidramatu;sątokwestie,na
którychuczonykoncentrujeswojewywody:wizyjnośćdramatu,
zhellenizowaniemistyki,muzyczność,konstrukcjachóruistruktura
postaci.Najważniejsze
jestprzedstawieniekoncepcjinowejformy–
ndrama
tuwizyjnego”(którąpodejmiepóźniejWyspiański,zauważa
badacz):operowanieskrótamisyntetycznymi,którychzmienność
iszybkośćwstrzymywanajestprzezmotywylirycznelubmalarskie,
tendencjadotrywializowania(sytuacji?tonu?),podkreślającakon-
trastowohieratycznośćkonturówgłównych,braknapięciadrama-
tycznego:nSątowizje,przesuwającesięprzedoczymaduszyognistej
ismętniezadumanej–wizjerzeczyminionychawieczystych–ob-
razyideologiczne,wktórychpostacijużniedążą,niewalczą,lecz
wypowiadająsiętak,jakwymagaidea.Kształtujesięmisterium,nie
dramat.IniehistoriarewolucjinieudałejwSparcie,alehistoriadu-
chawielkiegowśródmałości–powtarzającasię,ciągleżywa–histo-
riaduchawłasnegopoety”28.nWrażeniewizjiidącejzdaliwieków”29
uzyskałSłowackipoprzezużycieśrodkaznanegozdawnychobra-
zówmistrzówwłoskich–widza-pośrednika,którymjesttunCho-
rus,niezGreków
epokiAgisowejzłożony,leczpolskiichrześcijań-
ski”
30
.Słowacki
przesuwazatemdramatnzrzeczywistościdziejowej
wsferęwizji”,mimotonzabarwiłysięobrazykolorytemHellady,od
dawnawwyobraźniSłowackiegozespolonejzPolską”31.nPierwotna
prostotaho
merycka”32orazpięknoplastycznejakonwyrazduchahel-
leńskiego”33
budujątuwizjęGrecji(niecokonwencjonalnaSparta),
alenwizjaSłowackiego[…]miałagłówniepiętnomuzyczne”34ido
tegonpragnieniamuzyczności”jakoźródłarolichóruKleinerprzy-
wiązujedużąwagę.Zdaniembadacza,formadramatuwizyjnego,
którą
zarysowujeSłowacki,niewynikazprzejęciaformystarożyt-
nej
(zwłaszczachórstojącynpozaiponaddramatem”35niejestchó-
remtragediigreckiej),niematurównieżformyszekspirowskiejani
caldero
nowskiej.Jestjeszczejeden–dodajmy:bardzoistotnydla
teatralne
gowymiarudzieła–aspektowejnowatorskiejformydra-
matuwizy
jnego–ncharakterystykaosób”36:nwobrazachideolo
gicz-
nychosobistośćnieprzemieniałasięcałkowiciewwalorydra
matu.
Raczejczujesię,czymosobybyćmają,niżczymsąnaprawdę”37.
Mimoosobliwejstrukturypostacinwtychkonturachszkicowych
występująkreacjeniepospolite.Agisniejestwładcą”38–według
Kleineratonmarzycielświęty–Anhelli,działającyicierpiącyChry-
stusowo”39.Badaczdodaje,żeinnepostacidramatusąkreowane
zpewnądozą
realizmu,sugerujenawetistnieniepierwowzorów,na
