Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II.mIstycznagrecjajulIuszasłowacKIego
WewszystkichtychobrazachGrecjiwidzimyznamiennądlaSło-
wackiegotendencję,spotęgowanąwokresiemistycznym,doodrzu-
caniawyłącznieestetycznejrecepcjiHelladyjakosynonimuzrów-
noważonegopiękna(nróżanyPartenon”jestznakiemtakiejwłaśnie
odrzuconejGrecji)istałegoukierunkowaniafascynacjigreckich
wstronęposzukiwańmetafizycznych,duchowych,religijnych.Kil-
karazy,jeszczeprzedprzełomemmistycznym,wspominaSłowacki
omomentachgłębokiegoprzeżyciametafizycznego,doświadczanych
wśródkolumnantycznych:nO,piękniejbyło,kiedymsamsiedział
przyksiężycumiędzykolumnamiolbrzymiegokościołaJowisza,
ustópAkropolisateńskiej.Wiatrprzedzierającsięprzezteko-
lumnygrałnanichjaknaorganach”6(podkreślenie–M.K.).
ZnamiennyfragmentznajdujemywsłynnymzwrociedoBoga
wza-
kończeniuVPieśniBeniowskiego,wktórymiGolgota,istepukra-
iński,ikolumnyantycznezrównanesąwewokacjiprzeżyciameta-
fizycznego:nKtoCiebienieczułwnaturyprzestrachu,/Nawielkim
stepiealbonaGolgocie,/Aniśródkolumn,którezamiastdachu
/Mająnadsobąmiesiącigwiazdkrocie”7(podkreślenie–M.K.).
NiewalorówestetycznychszukawGrecjiSłowacki-podróżny,ichy
ba
niemądrościpomagającejżyć;patrzyponadkolumnami,poprzez
kolumny,szukającBoga,metafizykiiodpowiedzinapytaniaota
jem-
nicęśmierciiduchowości.Tennruinowy”motywkolumngrec
kich,
któreotwierająpodróżnegonanieskończonośćsacrum,powraca
wtajemniczymlirykuz1847roku,atapóźnaaktualizacjamotywu
ujawniazarównociągłośćpracywyobraźnipoetyckiejSłowackiego,
jakidramatycznązmianę,jakanastąpiławokresiemistycznym:
Senz30na31stycznia1847r.
Nagórze,którajakoszmaragdbyła,
Stałykolumny–małomnaniezważał,
Ażjeduchsłońcaświatłemporozżarzał,
Ikażdacudniewsobiezaświeciła.
Szedłemjakczłowiek,któryprzypomina,
Gdziejest,imyśli,[że]wkrajuGreczyna.
Potembyłszlachcic,któregościgało
Nieszczęście–nibymójkrewny,któremu
Nowedomostwo–gdzieosiadł–zgorzało.
Potemgdzieśrada,sejmowiczarnemu
Podobna…8
(podkreślenie–M.K.)
