Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Żywanowska,Agresjauosóbzlekkąniepełnosprawnościąintelektualną,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-330-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2005
24
Agresjauosóbzlekkąniepełnosprawnościąintelektualną
upatrujesięwewpływiewysokiegopoziomutestosteronu.Eksperymentpółle-
galnegowUSAprzemysłudostarczającegopreparatyanabolicznedlatrenują-
cychkulturystówwykazał,przymanipulowaniupoziomemhormonówbędących
prekursoramitestosteronu,silnywzrostagresywnościmężczyzn(Stępień,2002).
Ujawnianiezachowańagresywnychprzezludzijestteżzwiązanezfunkcjo-
nalnymizależnościamimiędzymózgowiemiukłademlimbicznym(Niehoff,
2001;por.Sadowski,2003).Powiązaniafunkcjonalnesąważnąprzesłankądo
zrozumieniamechanizmówludzkichzachowańorazformagresywności.
Afekt,jegoodczuwanie,związaneznimmyśliorazczyny–toskładoweprocesów
emocjonalnych,mająceodrębnelokalizacjemózgowe(Jarymowicz,2002,s.186).
Nawłaściwościemocjimawpływdługośćdrogi,jakąprzebiegaimpuls,do
jakiegopunktuciaładochodzi,czybiegniepołączeniaminerwowymiumiejsco-
wionyminiżej(ośrodkipodkorowe)czywyżej(ośrodkikorowe),atakżeprzez
ośrodkipołożonepoprawejlublewejstroniemózgu(Cacioppo,Gardner,2001;
LeDoux,2000;Ornstein,1997).
Neurobiolodzyspecjalizującysięwbadaniuemocjistarająsięsporządzićmapę
obszarówmózgu,którymmożnaprzypisaćzachowaniaagresywne.Wyniki
ostatnichbadańnadmózgowiemwskazująnaznaczenielokalizacjiciałmigda-
łowatych,ichpowiązańzinnymiośrodkamiorazrolęwewzbudzaniuemocji.
Częściukładulimbicznegopołożonepozakorą(pozaośrodkamiświadomości)
sąobszarami,wobrębiektórychdochodzidopowstaniaafektówpojawiających
sięautomatycznie(czytegochcemy,czyteżnie)(Jarymowicz,2002).
Odkryto,żedziękibezpośredniejstymulacjielektrycznejokreślonychobsza-
rówmózgumożliwejestwywołanieintensywnychzachowańagresywnych,jak
równieżichzahamowanieprzezstymulacjęinnychjegoobszarów.Wywołanie
reakcjigniewuiagresywnegozachowaniajestmożliweprzezstymulacjęelek-
trycznątakichobszarówwmózgu,jakjądromigdałowate,bocznepodwzgórze,
niektórepartieśródmózgowiaiośrodkowąistotęszarą.Zahamowanieagresji
wiążesięzaśzestymulacjąinnychobszarówmózgu:obręczempółkulimózgo-
wej,otoczeniemprzegrodyorazjądremogoniastym(Fromm,2002).Wzbu-
dzanieagresjiwpewnychobszarachmózguihamowaniewinnychpotwierdza
dualnąorganizacjęmózgu.Tadwoistośćodnosisięnietylkodoagresji,lecz
takżeinnychbodźców.Pierwotnieagresjaznajdujesięwstanierównowagiprzez
wzajemneznoszeniesiędziałańwzbudzającychihamującychokreślonychobsza-
rówmózgu.Stantentrwadomomentupojawieniasięspecyficznychbodźców
zewnętrznychbądźwewnętrznych.
Związeklokalizacjikonkretnychobszarówmózguzagresjąwidaćteżwwy-
padkupółkulmózgowych,zktórychprawajestpołączonazemocjaminegatyw-
nymi,lewazaśzpozytywnymi(Budohoska,Grabowska,1994;Ornstein,1997).
Szczególnymprzypadkiempotwierdzającymtenpodziałsąuszkodzeniaspoidła
wielkiegołączącegopółkule.Reakcjapacjentazuszkodzonymspoidłemwielkim
