Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Żywanowska,Agresjauosóbzlekkąniepełnosprawnościąintelektualną,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-330-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2005
26
Agresjauosóbzlekkąniepełnosprawnościąintelektualną
żejmierzezależązachowaniaagresywne,wpływająrównieżnafunkcjonowanie
układunerwowegoczyhormonalnego(Niehoff,2001;por.Plominiin.,2001).
Stądwniosek,żeagresjinienależyrozpatrywaćwoderwaniuodinnychzjawisk
niżbiologiczne.
Zachowaniaagresywnewytworemzarównonatury,jakiwychowania,wyni-
kiemstałychiwspólnychwysiłkówświatagenówibiałekwewnątrzneuronuoraz
nieustanniezmieniającegosię,aodczasudoczasu,wrogiegoświatazewnętrznego
(Niehoff,2001,s.93).
1.2.1.2.Popędowo-instynktywistyczneteorieagresji
Wujęciuteoriiinstynktówagresjajestokreślanajakorezultatspon-
tanicznychimpulsówzakotwiczonychwzespolebiologicznychwłaściwości
ludzkiegoorganizmu.Takrozumianaagresjapowstaławdrodzeewolucji;leży
wnaturzeludzkiej,stanowiącwrodzonypopędijedynysposóbredukcjinagro-
madzonejenergiijednostki.NiezostałanabytawciągużyciaDwyuczona”,lecz
jestwrodzonaipotrzebna,anawetkoniecznadoutrzymaniagatunkutrakto-
wanajakonapęddziałaniazwanyDinstynktemwalki”.
ZagłównychtwórcówteoriiinstynktywistycznejuważasięZ.FreudaiK.Lo-
renza.Pierwszyznichpoczątkowotraktowałagresjęjakojedenzobjawówpo-
pęduseksualnego,bypóźniejuznać,żeprzyczynąagresjijestfrustracjabędąca
rezultatemkonfliktówdynamicznychsiłtworzącychosobowośćczłowieka,usta-
wiczniezesobąwalczących(idegosuperego).
Zmianywsposobierozumieniaagresjiijejmiejscewogólnymsystemieteore-
tycznymZ.Freudazachodziływrazzezmianamiwjegozainteresowaniachipo-
glądach.Ostateczniezaregulacjęfunkcjiczłowiekaodpowiedzialnymiuczynił
oninnesiłybiologiczne,amianowicieinstynktżycia(eros)orazinstynktśmierci
(thanatos).Antagonistycznefunkcjonowanieinstynktówwyzwalawszelkiefor-
myludzkiejaktywności,wtymagresjęskierowanąnaosobyirzeczyznajdują-
cesięwotoczeniu.Instynktśmierci,któregoistotęstanowidążeniedosamo-
zniszczenia,jestzwalczanyprzezinstynktżycia.Towłaśniekierowanieagresji
nainneosobyczyrzeczyumożliwiauniknięcieautodestrukcji,przezstałejej
rozładowywanie.Zatemwszelkiekonfliktymiędzyludzkienieuniknione,po-
wstająbowiempodwpływeminstynktówbędącychskładnikaminaturyludzkiej.
TezaZ.Freudaoagresjibędącejprzetworzonyminstynktemsamozniszczenia
niezyskałaszerszejakceptacji.Należyprzyjąć,żezachowaniaagresywnenie
wrodzoneiniezmienne,amogąbyćmodyfikowaneprzezwpływyzewnętrzne.
Wzwiązkuzteoriąpsychoanalitycznąwartozwrócićuwagęnazjawisko
katharsis.Częśćbadaczypodkreśla,żeuosób,którymumożliwionoujawnienie
destrukcyjnychtendencji,ichnatężeniewyraźniespadło.ZdaniemE.Aronsona
(1997,s.313),