Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czasczterdziestomahutamiżelazaidwudziestomaprzedsiębiorstwami
zajmującymisięhutnictwemszkła.Wprzemyślelekkimnatomiastfunk-
cjonowałodwanaściezakładówpapierniczychiosiemnaściecukrowni48.
Czynnikiemwywierającymistotnywpływnaogólnywzrostproduk-
cjiprzemysłowejbyłowybudowaniew1835r.siecipołączeńkolejo-
wych.Możliwośćswobodnegoprzewozutowarówstałasięznaczącym
ułatwieniemwpozyskiwaniunowych,nieznanychdotądrynkówzby-
tu.Większyzbytnatomiastmobilizowałwłaścicieliprzedsiębiorstwdo
zwielokrotnieniapotencjałuprodukcyjnegoswoichzakładów.W1841r.
zostałaukończonabudowaosiemnastutzw.wysokichpiecówiczterna-
stukuźni,cobardzowzmocniłoinfrastrukturęzakładówhutniczych.
OdpołowyXIXw.naterenieGalicjiwsposóbbardzodynamiczny
nastąpiłrozwójnowejgałęziprzemysłuciężkiego-górnictwanafto-
wego.Wydobycieropyodbywałosięprzywykorzystaniunajnowszych
ówczesnychosiągnięćtechniki,takichjakżurawwiertniczyiwiertni-
caręczna,wiertnicazlokomobiląparową,kieratpompowy,destylar-
niakoksowa.Jednąznajbardziejzaawansowanychwtejdziedziniepod
względemtechnicznymbyłaKopalniaRopyNaftowejwBóbrce,zało-
żonaprzezŁukasiewiczaiKlobassę-Zrenckiegow1853r.Jakodyrektor
kopalniIgnacyŁukasiewicz,współpracujączfrancuskimispecjalistami,
wprowadziłtakżenowe,udarowemetodyprowadzeniapracodwierto-
wych.Zatroszczyłsięteżozasadybezpieczeństwapracy,zapewniając
górnikomodpowiednieubioryochronne.Szacujesię,żewlatach1880-
-1909naterenieGalicjinastąpiłpięćdziesięciokrotnywzrostpoziomu
wydobyciaropy,ajejilośćstanowiłaok.5%produkcjiświatowej49.
Wautonomicznej,odczasuupadkuPowstaniaStyczniowego,Ga-
licjistosunekspołeczeństwapolskiegodoinnowacjitechnicznychbył
bardzozróżnicowany.Znaczenierozwojuimodernizacjiistniejącej,nie-
zbytdużej,infrastrukturyprzemysłowej,wpełnidoceniałyjedynietzw.
wyższewarstwyspołeczeństwa,doktórychzaliczanoprzedewszystkim
inteligencję,burżuazjęibogateziemiaństwo.Towłaśniedziękitymgru-
pom,wspierającymwzajemnieswojedziałaniananiwiepolityczno-go-
spodarczej,byłomożliwedokonanieniezbędnychzmian,którewkon-
sekwencjiprzyspieszyłypostęptechnicznynaterenieGalicji.Pozostali
mieszkańcy,niedysponującaniwpływamipolitycznymi,anitymbar-
48F.Bujak,Wybórpism.ZdziejówspołecznychigospodarczychPolskiX-XXw.,t.II,
Warszawa1976,s.356.
49P.Franaszek,Warunkirozwojugalicyjskiegoprzemysłunaftowegodo1914[w]:Ga-
licjaijejdziedzictwo.Społeczeństwoigospodarka.Pracazbiorowapodred.J.Chło-
peckiegoiH.Madurowicz-Urbańskiej,t.2,Rzeszów1995,s.265.
Postęptechnicznynaziemiachpolskichwokresiezaborów
27
