Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
fizycznych,znanychzwłasnegodoświadczenia
22.Pamięć
wtradycjigreckiejwiążesięzpojęciemmimesis.Dlatego
dążydonajwierniejszegoodwzorowaniarzeczywistości,
takżenapoziomieukładuposzczególnychczęści.
AnegdotazwiązanazSymonidesemukazujeprymat
zmysłuwzrokuorazjegodziałanienarzeczzapamiętania.
Jednakżekwestiatajestowielebardziejrozbudowana,bo
dotykazagadnieniapostrzeganiaowegonaśladowania.Nie
bezpowoduSymonides–jakpodajePlutarch–jakopierw-
szynazwałmalarstwomilczącąpoezją,apoezjęmówiącym
malarstwem
23.Myśleniedziejesięwięcwformiewyobra-
żeńwizualnych.Takwidzianatradycjautpicturapoësis
uswegozaraniastawiarównośćmiędzydziałaniemmala-
rzaipoety.Ichcelemjestdawaćwyobrażenie,tworzyćza
sprawąstosowaniaokreślonychform,właśniewizualnych.
Różnicatkwijedyniewnarzędziu,któredokonujejuż
bezpośredniegoprzełożeniatreścinamaterię.Dlategoteż
pamięć–zgodniezkoncepcjąmimetyczną–działaprzez
przywoływaniesobiekonkretnychwyobrażeńikształtów
zdoświadczenia.Temuzatemmiałsłużyćmodelkonstrukcji
pamięciowej,modelnajczęściejarchitektoniczny.
Zagadnieniemosobnymjestmistycznetraktowaniepa-
mięcijakosztukidowodzącejboskościduszy,czyteżma-
jącejjakikolwiekzwiązekzesferąsacrum.Niebezwpływu
nagreckątradycjęarsmemoriaepozostaływtymwzglę-
dziepoglądyPlatona.Odrzucałoncoprawda–wodróżnie-
niuodSymonidesa–wartośćsztuki,ponieważprezentował
jąjakokolejnematerialnezapośredniczenieidei,aartystę
uważałzakogośgorszegoniżrzemieślnika,zobowiązanego
doodwzorowywaniedoskonałegobytu.Natomiastzadanie
artystypolegananaśladowaniucieniidei
24.Dlategopa-
mięćniestanowiławedługPlatonawartościzwiązanejze
————
——
22MichałowskaiYatesstosujątumetaforęwoskowejtabliczki,naktórejna-
stępujeprocespisania.Alezdajesię,żebardziejadekwatnymodniesieniembyłby
aktrysowania,gdyżchodzituooddaniewyobrażenia,onaśladownictwo.
23Myśliciele,kronikarzeiartyściosztuce.Odstarożytnoścido1500,wyb.,
oprac.J.Białostocki,Warszawa1988,s.172;F.Yates,op.cit.,s.41.
24Myśliciele,kronikarze...,s.29.
21
