Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wzrokiem.Stanowiłazjawiskorelacjibytówświatarzeczy-
wistegodoidei
25.Międzyniminastępowałproceszapamię-
tywania.Bytmateriiposiadałwsobiewspomnienieidei
idziękitemumógłbyćjejodbiciem.Azatemiczłowiek
posiadałwsobiepamięćoświeciedoskonałym.Uschyłku
starożytnościpodobnypoglądwyrażalirównieżmyśliciele
powracającydotwierdzeńpitagoreizmu.Treningpamię-
ciowybyłwichprzekonaniupodporządkowanycelomre-
ligijnym.Doświadczeniepamięci–jakuPlatona–było
doświadczeniemmistycznym.
Zlicznychzagadnień,jakiezgromadziławokółsiebie
sztukapamięciusamychpoczątkówswegoistnienia,można
wysnućwniosek,żeposzukiwaniasensutejumiejętności
zmierzająwdwóchzasadniczychkierunkach,wzależności
odtypukulturyjakireprezentują.Zjednejstronywidać
–nawiązującydowcześniejszejtradycjidawnychaoj-
dów–greckimodelspojrzenianaarsmemoriae,zdrugiej
zaś–związanyjużzinnąkulturą–rzymski,aściślej,na-
leżącydoretoryki,wzórtejumiejętności.
Wpierwszymmodeluteksttraktowanyjestjakopewien
zakresstruktur,wtejsytuacji–pamięciowych,wobrębie
którychmożnapozwolićsobienadowolność.Otwierasię
naindywidualnegowykonawcę,któryprzywołujesłowa
zgodniezmodelempamięciowym,aletymsamymoddaje
jejakowyobrażenia.Posługujesiębardziejplastycznym,
opisowymjęzykiem,wiążącymjęzykpoezjiimalarstwa.
Tworzyzajegopomocądziełosztuki.Częstotakżemusi
odwoływaćsiędowłasnegodoświadczenialubteżdoświad-
czeniaogółu.Jegopamięćopierasięnaempirycznych
kształtach,którezostałyulokowanewjegomentalnejma-
pie.Częstokroćodwołujesiędoemocji,którychbudzenie
wspomagapamięć
26,alboteżwykorzystujeswojeciało,two-
rzącspektaklewerbomotoryczne
27.Jegomnemonikadotyka
————
——
25F.Yates,op.cit.,s.50.
26Ibidem,s.22.
27E.A.Havelock,PrzedmowadoPlatona...,s.60–61;P.Majewski,op.cit.,
s.314.
22
