Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PoszczególneimionaMarii,którebudująstrukturęlitanii,
stająsiępojedynczymiobrazami,przywoływanymizpa-
mięcizasprawąokreślonegodziałania.Akcja:pochód,pod-
niesieniewizerunku,używaniekadzidła,ruchmateriiszat
liturgicznych,wywołujewiadomąreakcję–stworzeniekon-
kretnegowyobrażeniapostaciMariiizwiązaniejejzpamię-
ciąkulturową.
Greckihymnpochwalnystałsiętymsamyminspiracją
dlacałegonurtuliteraturyreligijnej,któregoadresatkąjest
MatkaBoska
65.Możnagookreślićmianempoezjilitanijnej.
ZliteraturoznawczegopunktuwidzeniaAkatystuchodzi
zajedenzpierwowzorówlitaniimaryjnych.Zawdzięczatę
historycznąrolęprzedewszystkimwspomnianymchaire-
tyzmom,czylizbudowanymwporządkuwyliczeniowym
pozdrowieniomMatkiBożej,zktórychkażdeotwierane
jestzapomocąorzeczeniaχαίρεiwypełnianelubprzynaj-
mniejzamykaneprzyużyciufonetycznego,fleksyjnegolub
składniowegoparalelizmu
66.
Schematlitanijny,właściwydlacałejszerokorozumia-
nejliteraturypozdrowieniowej,wywodziswójpoczątek
odLitaniidoWszystkichŚwiętych.Jejukładtraktowany
jestprzedewszystkimwkategoriachmodlitwyprototypo-
wej,powstałejjako„zbiórwieluegzemplarzytakdosiebie
podobnych,żepowszechnietraktowanychjakojednamod-
litwa”
67.ZgodniezbadaniamiPawolaWincera,stereoty-
powykształtlitaniiwskazujenakompozycjępozbawioną
czasowników
68.Chodzijednakżenietyleoichnieobec-
ność,coobrakswegorodzaju„akcjilirycznej”,gdysytuacja
końcowamówiącegojesttożsamazwyjściową
69.Często
wręczsamaformarzeczownikowautrzymywanajestwtek-
————
——
65W.Sadowski,op.cit.,s.47.
66Por.W.Sadowski,op.cit.,s.60–61.
67Ibidem,s.69.
68PawolWincer,Nowoczesneodmianyformylitanijnej.Naprzykładziepoema-
tuFrantiškaHalasa„Starekobiety”iwierszaVítězslavaNezvala„Pieśńnad
pieśniami”,w:Studiazteoriiihistoriipoezji,red.M.Głowiński,Wrocław1970,
seriaII,s.397.
69W.Sadowski,op.cit.,s.71.
33
