Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wposzukiwaniupodstawodpowiedzialnościwewspółczesnymprawiekarnym...
37
wyżejocenićjejakoracjonalne,użyteczne,rozsądniedobrane,sprzyjające
prowadzeniuwłaściwejpolitykikarnej.
Skorojednakteoriiodnoszącychsiędonormatywnychpodstawodpowie-
dzialnościkarnejniedasięzweryfikować/sfalsyfikować,toodrazumusi
pojawićsięwątpliwość,czyzasługująonewogólenamianoteoriinauko-
wych.Otóżwydajesię,żemożemymiećztakąichkwalifikacjądośćpoważny
kłopot.Zastępującjednąteorięjakąśinną,stanowiącąjejalternatywę,nie
możemyprzecieżpowiedzieć,żepierwszaznichzostaławwyższymstopniu
sfalsyfikowananiżjejnastępczyni.Dobryprzykładstanowiąkonkurująceze
sobąteorieodpowiedzialnościindywidualnejorazakcesoryjnej,odnoszące
siędorozmaitychformprzestępnegowspółdziałania.Nieulegawątpliwości,
żeżadnejztychteoriiniedasiępotwierdzićempiryczniejakonprawdziwej”,
nawiązującejdojakiejśontologicznejistotywspółsprawstwa,podżeganiaczy
pomocnictwa.To,żepodżegaczlubpomocnikmielibyodpowiadaćnieza-
leżnieododpowiedzialnościtzw.sprawcybezpośredniego,niejestprzecież
żadnymodkryciemnaukowymdezawuującymkonstrukcjęopartąnaod-
powiedzialnościakcesoryjnej,leczstanowirezultatprzyjętejkonwencjizjej
wszystkimi-niezawszezresztąsatysfakcjonującymi-konsekwencjami.
Innasprawa,żeteorieprogramujące(kreujące)rzeczywistość-nawetgdy-
byśmymieliwątpliwośćcodoichnnaukowości”(wtakimznaczeniu,wja-
kimmówimyoniejmiędzyinnymiwnaukachempirycznych)-powinny
byćwewnętrzniespójne.Możnachybazaryzykowaćstwierdzenie,żedbałość
ospójnośćteoriiopartychnaprzyjętychwcześniejzałożeniach(zdaniach
wyjściowych)jestwnauceprawakarnego-przynajmniejcodozasady-
zachowywana,a-cowartopodkreślić-dyskusjateoretyczno-dogmatyczna
pomiędzyprzedstawicielamikonkurującychzesobąteoriiniedotyczyza-
zwyczajichpodstaw,leczsprowadzasiędowynajdywanianiespójności,
jakichzwolennikjednejteoriidopatrujesięwmodeluteoretycznymswego
adwersarza.
językoznawstwo.Pamiętaćoczywiścienależy,żewedługK.Opałka-autorachybanajbardziej
rozbudowanejkoncepcjiintegracjizewnętrznejnaukprawnych-owąnintegracjęnauk”można
byrozumiećnakilkasposobów,amianowicie:jakodążeniedoujednoliceniabadańprowa-
dzonychwobrębierożnychnauk,jakodążeniedokoordynacjibadań,atakżejakodążeniedo
współpracyposzczególnychdyscyplin.Zob.K.Opałek,Problemy„wewnętrznej”i„zewnętrznej”
integracjinaukprawnych,KSP1968/1-2,s.7in.;K.Opałek,Swoistośćprawoznawstwaaproblem
integracji,PiP1966/4-5,s.7.
