Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wposzukiwaniupodstawodpowiedzialnościwewspółczesnymprawiekarnym...
39
leczomodelekonstruowanewedletakichlubinnychzałożeńiupodobań,
zktórychżadnegoniezdołamydefinitywnieodrzucić,jeślijegostosowanie
niebędzieprowadzićdorozstrzygnięćkryminalnopolitycznienieakcepto-
walnychlubnawetbezsensownych.
Całkiemuzasadnionawydajesiętakżeobawa,żeotym,czydanymodel
odpowiedzialności,konstruowanywoparciuoprzyjętąteorię,uznanyzo-
staniezasprawiedliwszy,zadecydujeostatecznienaszaintuicja,aniekiedy
takżepopulistyczniezabarwionaskłonnośćdozaostrzaniarepresjikarnej.
Czyzatemniestanowiprzejawujakiejśswoistejnaiwnościtowarzyszące
namniekiedyprzekonanie,żeracjonalizacjategorodzajurepresjinastępuje
przedewszystkimwoparciuoteoriędotyczącąnormatywnychjejpodstaw,
awięcprogramującą(projektującą)rzeczywistość?Prawdopodobnewy-
dajesiębowiem,żetowłaśnieintuicjadotyczącatego,gdziepowinnasię
rozpoczynaćorazjakpowinnabyćukształtowanaodpowiedzialnośćkarna,
poprzedzawszelkąjejteorię.Jeśliwięc-odwołującsiędointuicjiorazkultu-
rowo(byniepowiedzieć-ideologicznie)zdeterminowanegopoczuciaspra-
wiedliwości-uznamy,żeokreślonezachowaniewinnobyćnapłaszczyźnie
prawakarnegosankcjonowane,tobezwiększegotrudustworzymymniej
lubbardziejspójnąteorię,któraodpowiedzialnośćtakąwpełniuzasadni.
Niejesttoniestetykonstatacjasatysfakcjonująca,choćnależyzdawaćsobie
sprawęztego,żebardzotrudnoozmianęwskazywanejtutajzależności.
Złatwościąmoglibyśmytakżedostrzec,żebudującrozmaiteteorienkarni-
styczne”,niepróbujemydocieraćdojakiejśodsłanianejwtensposóbpraw-
dy,leczrealizujemyjedyniepewnąprzyjętąpolitykęlub-wnajlepszym
razie-wychodzimynaprzeciwodpowiadającymdominującejaksjologii
oczekiwaniomspołecznym.Tymbardziejuzasadnionestajesięwięcpytanie:
czynaszewewnętrzneprzekonanie,żepodmiot,któregozachowanieskłonni
bylibyśmywiązaćzpojawiającymsięwotaczającymnasświecienegatywnym
stanemrzeczy,powinienzostaćpociągniętydoodpowiedzialnościkarnej
orazjakiepowinnybyćjejrozmiary,wistocieczerpiemyprzedewszystkim
zteoriinaukowych?Czynaprzykładbeznaukioobiektywnymprzypisaniu
npuszczalibyśmywolno”sprawcówwszystkichprzestępstwskutkowychlub
conajmniejnłagodzilibyśmy”kwalifikacjęprawnąocenianychzachowań,
abezteoriistanowiącychpodstawęmodelusądowegowymiarukaryreakcja
napopełnioneprzestępstwobyłabynieadekwatna?
