Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksanderWielopolski.Próbaustrojowejrekonstrukcji...
doRadyStanuprośbyiskarginanadużyciaurzędnikówinanaruszenieprzeznichustaw.
DokompetencjiRadyStanuwjejOgólnymZebraniunależałorównieżopiniowaniespraw
przekazanychprzezcesarzalubnamiestnikaKrólestwaPolskiego.Protokołyzposiedzeń
OgólnegoZebraniaRadyStanubyłyprzekazywanenamiestnikowi,którydalej,wrazztłu-
maczeniemnajęzykrosyjski,zapośrednictwemministraSekretarzaStanu,kierowałje
naręcecesarza
73
.
Janowskinakartachswoichwspomnieńzanotował,iżspołeczeństwoniestetynieod-
czuwałoważnościtejinstytucjiiwobecukazuoRadzieStanuwykazywałodalekoidącą
obojętność
74
.PodobnywnioseksformułowałHenrykLisicki,którynakartachbiografii
WielopolskiegowkontekściereaktywacjiRadyStanupisał:nCichapracaprzydrzwiach
zamkniętych,choćbynajbardziejpożyteczna,naszybkieuznanieliczyćniemożeimasom
nieimponuje;wziąwszypoduwagęokolicznościczasu,stanumysłów,działaniespisku,
łatwozrozumieć,żepowszechnośćpolskaprzywrócenieRadyStanubardziejniżzimno
przyjęłaidojejwartościrzeczywistejmałąprzywiązywaławagę”
75
.Rolęiznaczenietej
instytucjiodczuwałyjedynieelitypolityczneKrólestwaPolskiego.SamWielopolskiniemógł
swobodniedecydować,ktootrzymanominacjędoRadyStanu.Jegoinicjatywywtejmaterii
byłytorpedowaneprzezSuchozanetaijegowojskoweotoczenie,niechętnejakimkolwiek
reformomiżywiąceprzekonanieopotrzebiesprawowaniawKrólestwiePolskimrządów
naturymilitarnej.Pełniącyobowiązkinamiestnikaniewyraziłzatemzgodynauczestnictwo
wpracachRadyStanuarcybiskupawarszawskiegoks.AntoniegoMelchioraFijałkowskiego
orazznanegoekonomistyidziałaczaspołecznegohrabiegoFryderykaSkarbka,jakrównież
niezaakceptowałinnychkandydaturzgłaszanychprzezMargrabiego
76
.
RadaStanuzainaugurowałaswojądziałalnośćuroczystymposiedzeniem16lipca1861r.
Wszyscyjejświeccyczłonkowie,obecniwWarszawie,zjawilisięnatejceremoniiwmun-
durach,anawpółsparaliżowanyinieporuszającysięowłasnychsiłachhr
.Potockikazałsię
nakrześlewnieśćdosaliobrad.Zarównoon,jakipozostaliradcystanuodczuwaliważność
73
74
UstawaoRadzieStanu...,s.128-136.
J.K.Janowski,Pamiętniki...,s.275.
75
H.Lisicki,AleksanderWielopolski...,t.I,s.223.
76
J.K.Janowski,Pamiętniki...,s.276;[W
.Przyborowski],Historiadwóchlat...,cz.I,t.III,s.80-83,którypodaje,
iżdoskładuRadyStanuweszli,jakoczłonkowiezurzędu,senatorowie:FranciszekAntoniDrzewiecki,
CyprianZaborowski,AleksanderKrusenstern,gubernatorwarszawskiJakubŁaszczyński,prezesBanku
PolskiegoBenedyktNiepokojczycki,prezesDyrekcjiGłównejTowarzystwaKredytowegoZiemskiego
Białoskórski,kasztelanLeonDembowski,członkowieSenatu:AugustHeylman,WalentyDutkiewicz,Adam
Bagniewski;członekKomisjiUmorzeniaDługuKrajowego—MichałLewiński,radcaIzbyObrachunkowej
—Dekuciński.CzłonkamistałymiRadyStanuzostali:hr
.TomaszPotocki,członekDelegacjiWarszawskiej
—JakubLewiński,AleksanderOstrowski,szambelandworuhr
.KonradWalewski.Dogronaczasowych
członkówRadyStanupowołanonatomiast:biskupasandomierskiegoks.JózefaJuszyńskiego,biskupa
sufraganawarszawskiegoks.JanaDekerta,administratoradiecezjikieleckiejks.MaciejaMajerczaka,
szambelanadworuhr
.KazimierzaStarzeńskiego,hr
.PiotraŁubieńskiego,KarolaKozłowskiego,Erazma
Różyckiego,AleksandraJackowskiego,WładysławaGruszeckiegoorazhr
.StanisławaAleksandrowicza.
GodnośćsekretarzastanupowierzonoEnochowi.
28
