Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksanderWielopolski.Próbaustrojowejrekonstrukcji...
należącydogildii;4)przemysłowcylubrzemieślnicyzatrudniającywostatnimrokuprzed
wyboramiconajmniej10czeladników.
Wprzypadkubiernegoprawawyborczegodopozostałychradmiejskich,pozawarszaw-
ską,katalogwymagańulegałpewnejmodyfikacji.Możnabyłozatemtutajdokonaćwyboru
spośródosóbopłacającychpodatekztytułuwłasnościnieruchomościwwysokościponad
10rublirocznie,atakżezgronaprofesorówiprzełożonychwyższychzakładównaukowych,
jakteżosób,któreztytułuswychzasługorazdokonańnaniwieprzemysłowo-handlowej
lubnsztukwyzwolonych”znalazłysięnaliściesporządzonejprzezRadęAdministracyjną.
Moglitakżekandydowaćdoradmiejskichwmiastachdrugiegoitrzeciegorzędukupcy,
którychnazwiskafigurowaływksięgachkupieckichorazfabrykanciirzemieślnicy,którzy
conajmniejnarokprzedwyboramizatrudnialiprzynajmniejtrzechczeladników.
Wprzypadkuwyborudoradgubernialnychustawaprzewidywałaichpośrednicharak-
ter
.Podokonaniuprzezradypowiatowezatwierdzeniawyboruradnych,mianoprzystąpić
doelekcjiczłonkówradgubernialnychiichzastępcówspośródradnychradpowiatowych.
Wybranynaradnegogubernialnegoradnypowiatowymiałzłożyćoświadczenia,którąfunkcję
ztychdwóchwybiera.Prawowprzypadkuwyborudowszystkichrodzajówradzezwalało
pozakończeniukadencjinaponowneubieganiesięowybór
82
.
ZgodniezdanymirządowymiwpięciuguberniachKrólestwaPolskiegowwyborach
doradpowiatowychw1861r
.czynneprawowyborczeprzysługiwało24.860osobom,
zaśbierne7.188uprawnionym:wguberniwarszawskiej(25okręgówwyborczych)czynne
prawowyborczeposiadało7.962osoby
,zaśbierne2.464;wguberniradomskiej(20okręgów
wyborczych)odpowiednio3.777i1.228;wgubernilubelskiej(21okręgów)4.995i1.375;
wgubernipłockiej(11okręgów)3.990i1.358;wguberniaugustowskiej(12okręgówwybor-
czych)liczbytewynosiły4.136osóbdysponującychczynnymprawemwyborczymi763oso-
by,którymprzyznanobierneprawowyborcze
83
.Wprzypadkuwyborówdoradmiejskich
wWarszawieuprawnionychdogłosowaniabyło6.909osób,zaśbierneprawowyborczeprzy-
sługiwało719osobom.Wpozostałych16miastachdrugiegoitrzeciegorzędułącznieczynne
prawowyborczemiało4.152poddanychKrólestwaPolskiego,zaśbiernymdysponowało686
osób,cowsumieoznaczało,żewewszystkichmiastach,wktórychmiałybyćpowołanerady
miejskie,czynneprawowyborczeprzyznano11.061osobom,zaśbierne1.587osobom
84
.
Jużpoopublikowaniuiogłoszeniutychtakzwanychnukazówczerwcowych”latem1861r
.
zaczęłysiędrastyczniepogarszaćrelacjepomiędzyWielopolskimaSuchozanetem,który
próbowałzwłasnejinicjatywyzdeprecjonowaćpozycjęMargrabiego,obawiającsięjego
dążeniadoograniczeniawpływówwojskowychwsferzekompetencjinamiestnikanarzecz
poszerzeniauprawnieńcywilnych.Wielopolskiniezwykleenergiczniezaprotestowałnapo-
82
Ustawaowyborach...,s.137-143.
83
RossijskijGosudarstwiennyjIstoriczeskijArchiw,SanktPetersburg,Kolekcijapieczatnychzapisok,sygn..
2768,MateriałypodiełamCarstwaPolskowo,II...,s.2.
84
Ibidem,s.4.
34
