Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Alkifron-pierwszyzdekonstruowanyfilozofoświeceniowy-MikołajOlszewski
15
matuidentycznegoztym,któryopisałBerkeley,wktórymantagoniści(lewica-
prawica,liberałowie-konserwatyści)sąbezpośrednimispadkobiercamiwolnomyśli-
cieliiichprzeciwników.Fakttenstanowizpewnościągłównymotywpozahi-
storycznegozainteresowaniaAlkifronem.Wpisanychdziśksiążkach,anawetwe
współczesnychgazetachzidentyfikowaćmożnabeztrudupomniejszychfilozofów
iichkrytyki,dozłudzeniaprzypominająceBerkeley>owskiepierwowzory.
NOTAREDAKCYJNA
Alkifronpodpełnymangielskimtytułem-Alciphron:ortheMinutePhilosopher.
InSevenDialoguesContaintingAnApologyfortheChristianReligionagainstthose
whoarecalledFree-thinkers-zostałopublikowanyporazpierwszynapoczątku1732
roku,wdwóchtomachwLondynie,anonimowo,aczkolwiekrazemzEssayTo-
wardsaNewTheoryofVision,któregopierwodrukz1709byłzaopatrzonywimię
autoranastronietytułowej.Wtymsamymrokuukazałasięjeszczeidentyczna
zlondyńskąedycjadublińskaorazdrugapoprawionalondyńska.Podkoniecswo-
jegożyciaBerkeleyprzygotowałpoprawionąedycjęcałościwydanąwLondynie
w1752.Wedycjiz1752wprowadziłznaczniejszezmiany,uzupełniłjąoprzypisy
identyfikującewprostkrytykowanychautoróworazskróciłDialogsiódmyotrzy
paragrafy(oznaczonewniniejszymprzekładziejako5*-7*)25.Doroku1803Al-
kifrondoczekałsięjeszczepięciuwydańsamodzielnychorazdwóchprzekładów,
holenderskiego(Lejda1733)orazfrancuskiego(LaHaye1734).Następniewchodził
ondowszystkichwydańdziełzebranychBerkeleyapocząwszyodedycjiJosepha
Stockaz1784rokuponajnowsząA.A.Luce>aorazT.E.Jessopa(London1948-
1957).Tomtrzecitejedycjistanowipodstawęniniejszegoprzekładu26.Wprzekła-
dziezostałyzaznaczonewprzypisachwszystkieważniejsze(czyliterealniewidoczne
wtłumaczeniu)zmianyróżniącepierwszetrzyedycjeAlkifrona.Przypisywyko-
rzystujązarównoidentyfikacjepodaneprzezsamegoBerkeleyawedycjiz1753,jak
teżaparatedycjikrytycznejJessopaorazprzekładuniemieckiegoRaabów27uzu-
pełnioneiposzerzoneprzeztłumacza.
MikołajOlszewski
25Paragrafyzawierająkrytykęteoriiideiogólnych,którastałasięzarazpopierwszymwydaniu
AlkifronaprzedmiotempolemikizestronyBrowne>a.ByćmożetoskłoniłoBerkeleyadoopuszcze-
niatejpartiitekstuwkolejnymwydaniu.
26TheWorksofGeorgeBerkeleyBishopofCloyne,ed.byA.A.LuceandT.E.Jessop,vol.III:
AlciphronorTheMinutePhilosopher,ed.byT.E.Jessop,London1950.
27G.Berkeley,Alciphron,übersetztundherausgegebenvonL.undF.Raab,Leipzig1915(Phi-
losophischeBibliothek,Bd.156).
