Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzeniewtematykę
Przezwiekiwutworachliterackich,traktatachnaukowychidziałachmedycznychopi-
sywanoszkodyspowodowanepiciemetanolu.Przyczynzaburzeńzachowaniaupa-
trywanowczynnikachzewnętrznych(np.opętaniuprzezzłeduchy),wrodzonych
bądźnabytych(np.defcyciemoralnympolegającymnazafałszowanejocenieswego
postępowania)iwkońcuniedoborachsilnejwoli.
DopierowpołowieXIXw.szwedzkilekarzMagnusHusswyodrębniłmedyczneaspek-
tyszkódspowodowanychalkoholemizaproponowałHmedykalizację”zagadnienia
poprzezużywaniem.in.medyczniebrzmiącegołacińskiegoterminualcoholismus
chronicus[1].
WEuropiesomatyczne(wtymneurologiczne)szkodyzdrowotnewpisałysię
wmedycznąkoncepcjęVirchowowskiejdegeneracji,natomiastwNowymŚwiecie
większąwagęprzywiązywanodomoralnejocenyupośledzonejkontrolinadpiciem.
Wokresiemiędzywojnia,wUSA,postawyteumocniłysię,kiedytryumfalniezachłyś-
niętosięnieopisanąnaukowokoncepcjąruchusamopomocowegoAnonimowych
Alkoholików(AA).
Obecnie,wEuropie,trudnosobiewyobrazić,żejeszczew1960r.wielkiedyskusje
światopoglądowewywołaławUSAksiążkaElvinaMortonaJellinkapt.TheDisease
ConceptofAlcoholism,którazawierałagłówniemedyczneinterpretacjeopisywanego
zjawiska[2].
WXXw.nacałymświeciepowszechnieużywanoterminuHalkoholizm”.Czynilito
zarównoczłonkowiewspólnotyAA,jakrównieżmedycy,psychologowiespo-
łeczni,politycy,atakżezwykliludzie,którzynierzadkotermintenwykorzystywali
jakoepitet.
SłaboprzenikającesiękulturypoobustronachAtlantykupojęciealkoholizmupoj-
mowałyodmiennie.WEuropieznaczeniezawężanodonałogulubuzależnienia,
wAmerycenatomiastzarównonałóg/uzależnienie,jakinadużywanierozumiano
jakoszkodysomatyczne,psychiczneispołeczne,alebezobjawówuzależnienia.
Wprzeciwieństwiedopodejściamedycznegozawężającegopojęciealkoholi-
zmudopatologiijednostkisocjologowieipolitycytraktowalialkoholizmszerzej:
jakocałokształtzagadnieńspołecznychprowadzącychdopiciaalkoholu(moral-
ność,dostępność,przyzwoleniespołeczne,środowisko,regulacjeadministracyjne)
ipowstaniaszkód,nietylkoindywidualnych,lecztakżespołecznych.
2