Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Cristarubensilli,pictaequecoloribusalae,
Multumplauditovansquibus,elatusquesuperbit.
AgataChrobot
Lycidasdopytuje,cozłegowyrządziłtenptak–FranciszekI–pasterzom.
AegonrozpoczynaopowieśćodinformacjioponownymzdobyciuprzezFrancję
Mediolanu.Wiadomo,żepoprzednikFranciszkaI–LudwikXII–potym,jak
JuliuszIIutworzyłtzw.LigęŚwiętąprzeciwkoFrancji,utraciłMediolanw1512r.
AmbicjąFranciszkaIbyłoodzyskanieziemutraconychprzezteścia.Wsierpniu
1515r.armiafrancuskaprzekroczyłaAlpyizeszławdolinęPadu.Wtrwają-
cejdwadnikrwawejbitwie13i14września1515r.wojskaFranciszkaIzadały
druzgocącąklęskępodMarignanosprzymierzonymzcesarzemiMediolanem
wojskomszwajcarskim16.WwynikutegoMaksymilianSforzaoddałMediolan
FranciszkowiI.WopowieściitalskiegopasterzaGallusniszczypolawokolicach
PaduiurodzajneziemienadrzekąTicinus.Natęfazęwojenwłoskichwskazują
wutworzeSabinusadanetopograficzneiczas.Najeźdźca,płonącnienawiścią,
niszczydojrzałezasiewy,jęczmieńitrawy,któremiałybyćpokarmemdlabydła
itrzody(w.46–58):
Martiusextremiseratinconfinibushorti,
Anguis,adEridaniviridantesgramineripas.
Insubriaecustosterrae,sinuosiorillo
Angue,Lycaoniam,quicircumelabiturarcton.
Gallusinhuncardensodio(nammutuasemper
Cumcoloribusineuntcristataebellavolucres)
Concipithorribilesiras:moxtollituralis
Huc,ubinubiferaprospectatabAlperubentem
Tergavolubilibuscnvolverenexibusanguem.
Eridanicamposdevastat,argosqueferaces
Ticinusvitreo,quoslucidusamnepererrat.
Maturassegetesresecandaquefarracolonis,
Florentesquesoloradicituseruitherbas.
Aegonzwracatuuwagęnajeszczejednąważnąrzecz–uzbrojenie.Postro-
niefrancuskiejwspaniałerezultatyprzyniosłowspółdziałaniewszystkichrodza-
jówbroni:piechoty,jazdyiartylerii.Przypomniećnależy,żedotegozwycięstwa
wznacznejmierzeprzyczyniłysięulepszone,bardziejszybkostrzelneiruchliwsze
działa.USabinusazgodniezwymogamigatunkusątoszponyiostrydzióbstrasz-
negoptaka–FranciszkaI(w.59–65):
16
P
.Tafiłowski,Wojnywłoskie1494-1559,Zabrze2007,s.228–249;zob.teżM.Plewczyński,
Dajnam,Boże,stolatwojny.Dziejeniemieckichlancknechtów1477-1559,Warszawa1997,
s.80–82.
