Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoretycznepodstawycontrollingu
39
początkowaorientacjanafinanseirachunkowośćfinansowąorazniecoźniejsze
ukierunkowanienaceleiprzyszłość[Weber,2001,s.12].
Orientacjanafinanseitradycyjnierozumianąrachunkowośćoznaczała,iżpodczas
realizacjiswoichpodstawowychobowiązkówcontrollerodwoływałsiędodanych
bezpośredniopochodzącychzksięgowości.Jakokierownikrachunkowości,rewident
lubzarządzającymajątkiemprzedsiębiorstwaangażowałsięgłówniewpracezwiąza-
nezzagadnieniamipodatkowymi,składaniemraportówdoodpowiednichurzędów
państwowychorazszerokorozumianymzabezpieczaniemmajątku[Weber,2001s.3].
Prezentowałzateminformacjeocharakterzefinansowymwymaganeprzezotoczenie
organizacji,awzawiązkuztymmusiałuwzględniaćzasadyprecyzyjnieregulujące
terminyikanałyprzepływudanychorazichgromadzenieiprzechowywanie.Jedno-
cześniecechowałgobrakmyśleniawkategoriachdziałalnościusługowejdownętrza
organizacji.
Wkolejnymokresierozwojucontrollingu,wrazzezwiększeniemzakresuzadań
realizowanychprzezcontrollera(chodzituwszczególnościozadaniaplanistyczne,
działaniaodnoszącesiędoskładaniaraportówiichinterpretowania,atakżezadania
zzakresuanalizygospodarczej),controllingstopniowoukierunkowywałsięnacele
iprzyszłość.Wyrazemtegobyłoprzedewszystkimmyślenieantycypacyjnenie-
zbędnedookreślaniacelów,sporządzaniaplanówibudżetów[Bieńkowska,2003,
s.135-136].
Wfazieeuropeizacjicontrollinguijegorozwiązańwyraźniedostrzeganokonieczność
określeniawyróżnikówtejmetodyzarządzania.Autorzyzgodniezauważyli,iżfilarami,
naktórychsięonaopiera,sąwskazaneprzezH.StiegleraiR.Hofmeistera[1994,s.5]trzy
podstawowecechy:zorientowanienacele,przyszłośćinwąskiegardła”.
Orientacjanaceleoznacza,żewzakresieplanowania,kontroliisterowaniacon-
trollingodnosisiędocelóworganizacji.Celetemusząbyćsformułowanewsposób
zrozumiałyorazmusząbyćrealne.Wymaganajestprzytymdekompozycjacelów
głównychnacelecząstkoweodpowiadająceposzczególnymczęściomorganizacji.
Umożliwiatopomiarstopniaosiąganiatakwyznaczonychcelów,podejmowaniedzia-
łańzapobiegającychpowstawaniuodchyleń,atakże-wraziekonieczności-korygo-
waniedziałańprzyjednoczesnymskupieniuwysiłkuprzełożonychipodwładnychna
realizacjiprzyjętychzałożeń.
Controlling,zewzględunaukierunkowanienacele,musiodnosićsiędoprzyszło-
ści.Orientacjanaprzyszłośćoznaczaprzedewszystkimnieustannąobserwacjęoto-
czenia,adziękitemuwyszczególnieniedziałańdostosowującychrozwójorganizacji
dozmianwnimzachodzącychiokreśleniewłaściwegokierunkudziałańwprzyszło-
ści.Wcontrollinguprzyjmujesięsposóbmyśleniauwzględniającywzarządzaniu
sprzężeniezwrotne(ang.feed-back)iantycypacyjneorazsprzężeniawyprzedzające
(ang.feed-forward),pozwalającezapobiegaćwprzyszłościodchyleniomodprzyję-
tychwzorców.ZdaniemJ.L.Esselsteina[2001,s.45]funkcjacontrollerskawsposób
dynamicznyzmierzaodpodejściaretrospektywnegodoproaktywnego.Porównywanie