Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dokomórkiczuciowej,stądprzenosisięnakomórkęruchowąidalejdo
efektora.Przechodzenieimpulsuzjednegoneuronunadrugiodbywasię
przezstyk(synapsis)oWłukachodruchowychzłożonychznajdująsięneuro-
nywstawkowemiędzyneuronemczuciowymiruchowym.Częśćodruchów
przebieganieświadomie-dotyczytodziałanianarządówwewnętrznych,
częśćuświadamiamysobiejużpoichzaistnieniu,np.szybkiecofnięcie
rękipodotknięciugorącegoprzedmiotu.
Wukładzienerwowymistniejąopróczodruchów,awięcnieświadomych
imimowolnychreakcjinabodźce,czynnościświadome,takiejakdziałanie
mięśniprążkowanychiczynnościwyższegorzędu,integracja,kojarzenie,
wszelkieprzejawyżyciapsychicznego.Układnerwowydzielisięnadwie
części:
1)układsomatyczny(animalny);
2)układautonomiczny(wegetatywny).
Wskładukładusomatycznegowchodziośrodkowyukładnerwowy(sys-
temanervosumcentrale)iobwodowyukładnerwowy(systemanervosum
periphericum)oUkładośrodkowyzawieramózgowie(encephalon)irdzeń
kręgowy(medullaspinalis)oObieteczęścisąschowaneizarazemchronio-
neprzezosłonękostną-mózgowieprzezczaszkę,ardzeńprzezkręgosłup.
Układobwodowyzawieranerwy(nervi)izwoje(ganglia),czylitowszystko,
comieścisiępozaukłademośrodkowymiłączygoznarządami.
Układautonomicznyskładasięzdwóchczęści:układuwspółczulnego
(systemasympathicum)iprzywspółczulnego(systemaparasympathicum)o
Układautonomicznyunerwianarządywewnętrzne.
Ośrodkowyukładnerwowyjestzbudowanyzistotyszarej(substantia
grisea)ibiałej(substantiaalba)oIstotęszarąstanowiąkomórkinerwowe.
Pokrywaonawpostacipłaszcza(pallium)lubkory(cortex)częśćośrodko-
wegoukładunerwowegoitworzyskupieniawjegownętrzujakosłupy(co-
lumnae)ijądra(nuclei)oIstotabiałaskładasięzwypustekkomórekner-
wowych.Tworząonepęczki,którełącząodcinkiośrodkowegoukładuner-
wowegomiędzysobąjakojegodrogilubszlaki(tractus)o
Wypustkiwychodzącepozaośrodkowyukładnerwowytworząnerwy
(nervi),którewzależnościodkierunkuprzewodnictwasąnerwamirucho-
wymi(nervimotorii)lubczuciowymi(nervisensitivi)alboteżnerwamimie-
szanymiruchowo-czuciowymi.Specjalnyrodzajnerwówczuciowychsta-
nowiąnerwyzmysłowe,przewodząoneokreślonerodzajeczucia,np.ner-
wywzrokowebodźceświetlne,nerwywęchowebodźcewęchowe.Zależnie
odmiejscawyjściaokreślamynerwyjakoczaszkowelubmózgowe(nervi
cranialessocerebrales)inerwyrdzeniowe(nervispinales)o
Zgrupowaniekomóreknerwowychleżącepozaośrodkowymukładem
nerwowymnosinazwęzwoju(ganglion)oZwojenerwowesązwiązanezner-
wamiczaszkowymi,rdzeniowymiiwchodząwskładukładuautonomicz-
nego,współczulnegoiprzywspółczulnego.
RDZEŃKRĘGOWY
Rdzeńkręgowy(medullaspinalis)jestnajstarsząfilogenetycznieczę-
ściąukładunerwowego.Mieścisięwkanalekręgowymotoczonyoponami
rdzeniowymi.Istotaszarardzeniakręgowegociągniesięwpostacisłupów
61
