Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UKŁADNERWOWY
AUTONOMICZNY
Czynnośćnarządówwewnętrznychprzebieganiezależnieodnaszej
woli,nieustajenawetwstanachutratyprzytomności,jestkierowana
przezukładnerwowy,zwanyautonomicznym(systemanervosumautono-
micum)oUkładtensłużydoutrzymaniastałościśrodowiskawewnętrznego
ustroju.Mimonazwyautonomicznyniejestonwpełniniezależnyodukła-
dunerwowegosomatycznego,jestznimpołączonyprzezlokalizacjęośrod-
ków,wspólnedrogiwłókiennerwowychipowiązaniaczynnościowe.
Układautonomiczny,podobniejaksomatyczny,maczęśćośrodkową
iobwodową.Doczęściośrodkowejnależąjądrarozmieszczonewpniumó-
zguisłupybocznewrdzeniukręgowym,doobwodowej-zwojeinerwy.
Charakterystycznedlaczęściobwodowejjestustawieniezwojównaprze-
bieguwłókienodśrodkowych,stądteżistniejąwłóknaprzedzwojoweipo-
zazwojowe.Ponadtoznacznaczęśćwłókienjestpozbawionaosłonymieli-
nowej,przezcosąoneszare.Charakterystycznejesttakżeito,żewłókna
nerwowetworząsploty.Wzasadziewłóknaprzedzwojowesąbiałedzięki
osłoncemielinowej,pozazwojowezaśszare,bezosłonki.
Układnerwowyautonomicznyunerwiamięśniegładkienarządówwe-
wnętrznychiskóry,mięsieńsercowyorazgruczoły.Znacznawiększośćna-
rządówjestunerwionapodwójnie,przezobieczęściskładoweukładuauto-
nomicznego.Podstawowąjednostkączynnościowąukładuautonomicznego
jestłukodruchowyzłożonyztrzechneuronów.Przykłademmożebyćdroga
odruchutrzewno-rdzeniowego.Bodziecznarządubiegniedrogąwypustki
obwodowejneuronuzwojurdzeniowego,następniedrogąkorzeniatylnego
nerwudordzenia,dorogubocznego.Stądneurytemkomórkiroguboczne-
gobiegniedrogawyprowadzającaprzezkorzeńprzedninerwurdzeniowego
dozwojupniawspółczulnego.Topołączeniezezwojemnazywamygałęzią
łączącąbiałą.Zezwojuwychodziwłóknopozazwojoweszare,przyłączasię
donerwurdzeniowegoiwrazznimlubsamodzielniepodążadoefektora.
Zasadniczaróżnicamiędzyłukiemodruchowymukładusomatycznego
aukładuautonomicznegopoleganatym,żewłukusomatycznymcałość
składasięzdwóchneuronów-jednegowdrodzedoprowadzającej,dru-
giegowodprowadzającej,włukuwegetatywnymzaśdrogadoprowadzają-
cajestjednoneuronowa,aodprowadzającamadwaneurony-przerwana-
stępujewodpowiednimzwoju(ryc.44).
69
