Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UKŁADTRAWIENNY-
NARZĄDTRAWIENNY
Narządtrawiennyskładasięzczęściułożonychkolejnoposobie,two-
rzydługącewęsięgającąodczęścitwarzowejczaszkidomiednicymniej-
szej.Cewatamalicznegruczoły,którychczęśćjestwbudowanawjejścia-
nę,częśćzaśleżypozanią,atylkoprzewodytychgruczołówwprowadzają
wydzielinędoświatłaprzewodupokarmowego.
Wskładukładutrawiennegowchodząnarządy,któresłużądoodżywiania
ustroju.Pierwszyodcinekstanowijamaustna,wktórejpokarmulegaroz-
drobnieniu,wymieszaniuześlinąiprzygotowaniudodalszegotransportu.
Jamaustna(cavumoris)znajdujesięwczęścitwarzowejczaszki;jest
podzielonanaprzedsionek(vestibulum)zawartymiędzypoliczkamiiwar-
gamiawyrostkamizębodołowymiszczękiżuchwyorazjamęustnąwła-
ściwą(cavumorisproprium),leżącąpozawyrostkamizębodołowymi.Po-
liczkiiwargisąodzewnątrzpokryteskórą,odwewnątrzwyścielonebło-
nąśluzowązawierającągruczołyślinowe.Międzyskórąibłonąśluzową
leżąmięśnieskórnenależącedoukładumięśniwyrazowych.Błonaślu-
zowaprzechodzibezpośrednionawyrostkizębodołowe,otaczaszyjkizę-
bówiprzechodzinaścianyjamyustnej.Doprzedsionkauchodząprze-
wodyślinianekprzyusznych.
Jamaustnawłaściwamaścianyczęściowokostne,jestcałkowiciewy-
pełnionajęzykiem.Sklepieniejamyustnejtworzypodniebienie(palatum),
wczęściprzedniejtwarde,opodkładziekostnym,wczęścitylnejmięk-
kie,zbudowanezmięśni.Podbłonąśluzowąsązgrupowanegruczołypod-
niebienne.Ścianęprzedniąiścianybocznetworząwyrostkizębodołowe
szczękiżuchwywrazzzębamiozmiennejliczbieiukładzie,zależnieod
wieku.Dnojamyustnejtworząmięśniełącząceżuchwęzkościągnykową,
umożliwiająceotwieranieustprzezobniżanieżuchwy.Nadniejamyust-
nejleżąśliniankipodjęzykowe.
Język(lingua)spełniawielorakączynność:umożliwiarozdrabnianiepo-
karmuprzezzęby,mieszaniegoześliną,formowaniekęsaiprzesuwanie
godogardła,jestponadtoruchowymnarządemmowyizawieranarząd
smaku.Językjestzbudowanyzmięśniipołączonymięśniamizotocze-
niemkostnym.Jestpokrytybłonąśluzową,któranapowierzchnigrzbie-
towejmakilkatypówbrodawek,receptorysmakuoraznagromadzenie
tkankichłonnejwpostacimigdałkajęzykowego.
53
