Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.OSTEOLOGIA
ANATOMIAJAKONAUKA
IJEJSTOSUNEKDONAUKPOKREWNYCH
Anatomiajestnaukąobudowieikształcieżywegoustroju.Posłu-
gujesięonajakometodąbadaniarozcinaniem,dzieleniemustrojuna
poszczególneczęści.Toteżodtejstarejizasadniczejmetodypracypo-
wstałanazwaanatomii,gdyżgreckiwyrazanatemneinoznaczarozcinać,
rozczłonkowywać.Metodapreparowania,choćzasługujenanajwiększe
uznanie,nigdyniebyłacelemsamymwsobie,tylkośrodkiem,ito
jednymzwielu,prowadzącymdocelu.Niemożemyjednakzadowolić
sięwyłączniewynikamipreparowaniamartwegociałaczłowieka.Ce-
lemanatomiijestpoznanieizrozumieniebudowyżywegociała.Toteż
informacjeanatomiczne,jakieuzyskujemydrogąbadańprzyżyciowych
(badaniekliniczne,wizualnadokumentacjazabiegówchirurgicznych,
obrazowanie),wzasadniczysposóbuzupełniająnaszewiadomości
uzyskaneprzezsekcjęzwłok.Ucząnasonebudowyiczynnościciała
przezstosowanietakichmetod,jak:badaniefizykalne-opukiwanie,
oglądanie,obmacywanieczyosłuchiwanieorazmetodyobrazowe(RTG,
TK,RM,USGiin.)itechnikiendoskopowe.
Ukształtowaneczęści,zktórychskładasięciało,nazywamyteż
narządami,czyliorganami,aanatomiaprzedstawiaciałojakojedno-
rodnyzespółnarządów,czyliorganizmalboustrój.Anatomiazajmuje
sięustrojemrozwiniętymlubprawierozwiniętym,żywymimartwym.
Rozwójuniższychorganizmówodbywasięwewnątrzosłonekjajo-
wych,auczłowiekaiwiększościssaków,jakrównieżupewnejliczby
innychzwierząt,włoniematki.Badanietychstosunkówrozwojowych
jestzadaniemembriologii(embryon=zarodek,logos=wiedza)lub
ontogenii(on=istota,genesis=powstanie).Ontogenia,czylihistoria
rozwojuosobniczego,mazasięgwiększyniżembriologia,gdyżbada
rozwójjednostkiodzapłodnionejkomórkijajowejpocząwszyażdo
ukończeniawzrastania,awięcobejmujerozwójokresupłodowego
idziecięcego.Embriologiaiontogeniawrazzanatomiątworząmor-
fologię(morfe=postać),naukę,któramanacelupoznaniebudowy
zewnętrznychformustrojówżywychiichczęściskładowych,tj.na-
rządów.Przedmiotembadańanatomiimogąbyćwszelkiepostacie
ustrojówżywych,jak:rośliny,zwierzętaiczłowiek.Mamyzatem:
anatomięroślin(fitotomię),anatomięzwierząt(zootomię)ianatomię
ludzką(antropotomię).
13
