Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Legendakulturowa.Próbasyntezy
bywaśmiertelniegroźnenietylkodlapojedynczychludzi,leczrównieżdlacałe-
gonarodu[Filipkowska1972:246].
Mitjakoobrazjednowymiarowy
,jednostronny
,niekiedyażnadto
spłaszczony
,pozbawionyalternatywnychrozwiązań,jesttakżeszkodli-
wyspołecznie.Potrafiporwaćmasy–niezawszedoszlachetnychcelów
.
Nietylkokażewierzyćwkonstruktypokrojuniemieckiegomitukrwi
iziemi–podstawymiturasyczypolskiegoromantycznegomitunarodu
wybranego,aleizanieginąć.Społeczeństwapowinnymiećmożliwość
poznaniajaknajpełniejszejprawdyożyciulegendsymbolicznych.Dzięki
temuniezależniemogłybydecydowaćotym,czychcąjewybraćnaswoje
gwiazdyprzewodnie,czyteżuznaćzaniedorosłedoroliautorytetów
.
Ujawnieniecałejprawdyojednostce,jeśliniejesttoprawdawczysto
ludzkimwymiarzejakkolwiekjądyskwalifikująca,niemusiprowadzić
doobaleniasymbolicznejlegendy
.ŻywytegoprzykładdałNelsonMan-
dela.Urzędującyamerykańskiprezydentnapisałonim:DDowiadujemy
się[ś],żerównieżMandelaniebyłdoskonały
.Jakkażdyznas,takion
popełniałbłędyimiałchwilesłabości”.Fakttenbynajmniejjednaknie
przeszkadzałObamiewokreśleniuafykańskiegoprzywódcyDsymbo-
lemwalkiosprawiedliwość,równouprawnienieigodnośćwRepublice
PołudniowejAfykiinacałymświecie”,atakżeDlegendarnąpostacią,
którapisałahistorię”[Obama2010:XIII,XI,XII].
Nawetupadkimogąprzyczyniaćsiędopowstawanialegendysymbo-
licznej.Równieżsłabościikryzysydasięprzekućwzwycięstwo.Znany
jestprzecieżpodziałnazłotąiczarnąlegendę–okazujesię,żenajwięk-
szeniebezpieczeństwodlawielkościokreślanejjakolegendastanowi
neutralność,przeciętność,pospolitość–Dprzeciwieństwembohatera
jestczłowiekprzeciętny
,aniebohaternegatywny”[Zowczak1987:5].
Jednostka,któramauchodzićwprzyszłościzalegendękulturową,musi
miećwsobiecoś,cowyróżnijąnatleinnychwskrajnysposób.Tym
czymśmożesięokazaćmoc,któraprzyjmieformępomocylubprze-
mocy.Możnazatemstwierdzić,żelegendarnybohatermabyćkontro-
wersyjny
,awięcsprzyjającyzróżnicowanyminterpretacjom.Mówiąc
współczesnymjęzykiem:niemainstreamwinienbyćjegożywiołem.
WitkacegookreślonoDosobowościąniebanalną”[Szpakowska1976:7],
aHitleraiStalinanazywasięczasemDgeniuszamizła”.Tychostatnich
24
