Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
AndriejAmalrik–rosyjskidysydent
tasięopamiętała,surowyojciecprzekląłją.Güzelopuszczaławięcro-
dzinnydom,odprowadzanapłaczemmatkiizłorzeczeniamiojca.
FormalniezwiązekzostałzawartydopieronaSyberii.Güzelstałasię
odtądidotragicznejśmierciAmalrikawiernątowarzyszkąjegożycia,
muząpisarza,natchnieniemiwsparciemjednocześnie.Pomagałamu
wtrudnychchwilach,dzieliłaznimwszystkieradościismutki,bra-
łaudziałworganizowanychprzezniegodemonstracjachiprotestach,
wkońcu–jużpojegozgonie–dbałaojegodobreimięispuściznę
literacką.Ichmałżeństwotoprzykładwielkiejsiłyprzyjaźniimiłości
–wartości,któremimoniesprzyjającychwarunkówbytowaniawtota-
litaryzmiebyłydlanichnajważniejsze,stanowiłypokarmdlażycia.Ich
przykładjestdowodemnato,żepełnerozwiązanieproblemuistnienia
leżywosiągnięciumiędzyludzkiegozespolenia,wzjednoczeniusię
zinnymczłowiekiem,wmiłości33.Takwięcwynikaztego,iżpragnie-
niezjednoczeniasięzdrugimczłowiekiemjestnajpotężniejszymdąże-
niemludzi.Jestononajbardziejpodstawowąnamiętnością,jestsiłące-
mentującącałyrodzajludzki,klan,rodzinę,społeczeństwo.Siłauczucia
Amalrikówprzemawiazatym,żetylkocywilizacjamiłościrespektuje
człowieczeństwoijegogodność,jestpotwierdzeniemtezy,iżmiłość
wymagapostawyaktywno-altruistycznej:poznaniadrugiejosoby,po-
szanowaniajej,troskionią,odpowiedzialnościzanią.Miłośćjestumie-
jętnościąofiarowaniasiebie,dzieleniasięzdrugimtym,coposiadamy,
awięczjednoczeniemopartymnawartościachpozytywnych34.
Poślubie,jużwedwójkę,dzieląnędzężycianazesłaniuwZSRR
–krajucywilizacjiwięziennej,gdziełagrystanowiłytzw.małązonę,
aobszarpozanimi,naquasi-wolności–„dużązonę”.Jeślipójśćza
nazewnictwemprzejętymprzezSołżenicynaodDantego35,tozesłanie
33
Zob.E.Fromm,Osztucemiłości,tłum.A.Bogdański,Poznań2006,s.30.
34
Por.S.Kowalczyk,Człowiekaspołeczność.Zarysfilozofiispołecznej,Lublin
1994,s.198.
35
MamytunamyślipowieśćA.SołżenicynaWkręgupierwszym.L.Suchanek
zanotował:„UtwórstanowiważneogniwowukazywanejprzezSołżenicynapanoramie
cywilizacjiwięziennej.Jakukazujetytuł,przedstawiajejpierwszykrąg,prowadzący
kuotchłaniogromnegoarchipelagułagrów.NawiązujeondosymbolikiDantego,który
wBoskiejkomediiduszestarożytnychmyślicieliipoetówumieściłwpierwszymkręgu
ogólnegopiekłazwanymLimbo”.L.Suchanek,AleksanderSołżenicyn...,op.cit.,s.47.